تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 732 |
تعداد مقالات | 7,041 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,574,296 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,931,305 |
دلتای سند، دروازه تجارت میان شبه قاره هند و خلیج فارس در عهد باستان | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 13، دوره 16، شماره 47، مهر 1403، صفحه 215-232 اصل مقاله (1.2 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2023.46852.2381 | ||
نویسندگان | ||
سید مهدی میری* 1؛ حمید زارعی2؛ مجید میرشکار3 | ||
1استادیار گروه باستانشناسی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
2استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده اقیانوس هند بهعنوان دریایی آزاد و شاهراهی تجاری، از دیرباز اهمیت داشته و مورد توجه ایرانیان و سایر ملل باستان بوده است. در دوران ایران باستان، این منطقه بهلحاظ ارتباط با خلیجفارس در زمینۀ دریانوردی و تجارت دریایی نقش بسزایی داشته است. با روی کار آمدن هخامنشیان، اهمیت این مسئله بیشتر شده و تجارت دریایی با اقدامات شاهان این سلسله رونق مییابد. پس از فروپاشی حکومت هخامنشی، با روی کار آمدن سلوکیان، تجارت در این منطقه بهدلیل درگیری برای رسیدن به قدرت، دچار افول میشود؛ اما با اضمحلال سلوکیان و تشکیل حکومت اشکانیان و رقابت با رومیان، رونق، مجدداً به این حوزۀ دریایی بازمیگردد. ساسانیان نیز روش اشکانیان را در این زمینه در پیش میگیرند. در این پژوهش، هدف ما بازشناسی محدودۀ دلتای سند با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهرهگیری از منابع تاریخی است که از این طریق مشخص میشود که روند تجارت دریایی در اقیانوس هند، بهویژه دلتای سند در دوران باستان به چه صورت بوده است و در چه دورانی تجارت دریایی در این منطقه پیشرفت داشته و یا دچار افول شده است و نیز اینکه علت این پیشرفت یا افول چیست. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: ایران باستان؛ اقیانوس هند؛ خلیجفارس؛ دلتای سند؛ تجارت دریایی | ||
مراجع | ||
آریان. (1388). لشکرکشی اسکندر. ترجمۀ محسن خادم. تهران: نشر دانشگاهی.
بریان، پیر. (1381). امپراتوری هخامنشی. ترجمۀ ناهید فروغان. تهران: فرزان روز.
پوری، ب.ن. (1375). سکاها و هندوپارتی، تاریخ تمدنهای آسیای مرکزی. ترجمۀ صادق ملک شهمیرزادی. جلد سوم. تهران: وزارت امور خارجه.
تاپار، رومیلا. (1399). تاریخ هند. مترجم همایون صنعتیزاده. جلد اول. تهران: ادیان.
چمنکار، محمدجعفر. (1394). تجارت دریایی ایران و هند در سلوکی. تاریخ روابط خارجی، 16(64): 49-244.
خادمی ندوشن، فرهنگ. (1381). مروری کوتاه بر تاریخ شرق ایران از دورۀ هخامنشیان تا مرگ اسکندر. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی تهران، 52(4): 481-493.
خدادایان، اردشیر. (1380). اشکانیان. تهران: نشر بهدید.
خسروزاده، علیرضا. (1398). باستانشناسی خلیجفارس در دورۀ اشکانی و ساسانی. تهران: انتشارات سمت.
سیدسجادی، سید منصور. (1379). باستانشناسی شبهقاره هند، تهران: انتشارات سمت.
عزیزیپور، طاهره. (1399). تأملی بر تاریخ سیاسی اشکانیان هند براساس منابع سکهشناسی. مطالعات باستانشناسی، 12(2): 203-187.
فاگل سانگ، ویلم. (1397). هخامنشیان بر مبنای مدارک ایران شرقی. ترجمۀ خشایار بهاری. تهران: فرزان روز.
کلانی، رضا. (1401). هندوپارتیان و برآمدن ساسانیان. تهران: طهوری.
کیانراد، خسرو. (1396). بازرگانی در روزگار اشکانیان. تهران: آباد بوم.
کیانراد، خسرو. (1397). خلیجفارس در دوران باستان. تهران: آباد بوم.
لولینبشم، آرتور. (1394). هند باستان، ترجمۀ فریدون بدرهای و محمود مصاحب، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
محمدی، حسین. (1395). روابط اقتصادی ایران و هند در عصر پارتیان. مطالعات شبهقاره، 8(27): 124-103.
محمدی، حسین. (1398). روابط اقتصادی ایران و هند در عصر ساسانیان. مطالعات شبهقاره، 11(37): 170-155.
مهرآفرین، رضا. (1389). معبد سکایی تاکسیلا. مطالعات شبهقاره، 2(3): 144-123.
مهرآفرین، رضا؛ موسوی حاجی، سید رسول. (1388). عبور از گدروزیا. پژوهشهای تاریخی، 45(3): 66-55.
Arnott, R. (2021). Crossing Continents: Between India and the Aegean from Prehistory to Alexander the Great, Oxbow Books Limited.
Casson, L. (1989). The Periplus Maris Erythraei, Text with Introduction, Translation and Commentary, Princeton university Pressp.
Casson, P., Ch’ien, ssu-ma, chi, shih and Watson, B. (1961). Records of the Grand Historian of China, 2 vols., New York and London: Columbia university Press, p. 293.
Chakrabarti D.K. (1995). India: An Archaeological History, New Delhi: Oxford University Press.
Chakravarti, R. (2006). On Board the hermapollon: Transporting gangetic nard from Muziris, in Interrogating History: Essays for Hermann Kulke, ed. Martin Brandtner and shishir kumar Panda, Delhi: Motilal Banarsidass.
Cobb, M. (2021). World-Systems Theory, Globalization or Glocalization – analysing the dynamics of the ancient Indian Ocean ivory trade.
Craig, B. (2018). Empires of Ancient Eurasia The First Silk Roads Era, 100 BCE–250 CE, Cambridge University Press.
Felici, A C. (2018). Banbhore, a Major Trade Centre on the Indus’ Delta: Notes on the Pakistani-Italian Excavations and Research, Proceedings of the 10th International Congress on the Archaeology of the Ancient Near East, Volume 2, p315.
Foltz, R. (2018). From Zanzibar to Zaytun: Iranian Merchants across the Indian Ocean Basin, Iran and the Caucasus 22, Brill Publisher,139-154.
Ghosh, S. (1826). The Western Coast of India and the Gulf: Maritime Trade during the 3rd to 7th Century AD. BAR International Series, 2008, 367-371.
Ghosh, S. (2014). Barbarikon in the Maritime Trade network of Early India, In: Rila Mukherjee ed. Vanguards of Globalization: Port Cities from the Classical to the Modern, pp. 59-74, New Delhi.
Gregoratti, L. (2010) The Palmyrenes and the Arsacid policy, in A. G. Avdeev, ed., Voprosy epigrafiki: sbornik statei (Problems of epigraphy: collected articles), vol. 4, Moscow: Russkij Fond Sodejstvija Obrazovaniju i Nauke, pp. 21–37.
Gwlikowski, M. (1994). Palmyra as a Trading Centre, Iraq, vol. 56, p. 27.
Kervran, M. (1986). Archaeological research at Suhar 1980-1986. Journal of Oman Studies, 13: 263-381.
Kervran, M. (1994). Multiple Ports at the Mouth of the river indus: Barbarike, deb, daybul, lahori Bandar, diulsinde’, in Archaeology of Seafaring: The Indian Ocean in the Ancient Period, ed. himanshu Prabha ray, delhi: indian Council of historical research, p. 115.
Khan F.A. (1969). Banbhour.A Preliminary Report on the Recent Archaeological Excavations at Banbhour. Karachi.
Mathew, K.S. (2017). Imperial Rome, IndianOcean Regions and MuzirisNew Perspectives on MaritimeTrade, Routledge.
Mukherjee, B.N. (1970). The Economic Factors in Kushana History, Calcutta.
Mukherjee, R. (2022). India in the Indian Ocean World: From the Earliest Times to 1800 CE, Singapore, Springer.
Potts, D.T. (1993). Distant shores: ancient Near Eastern trade with South Asia and northeast Africa’ in Sasson, J. M. (ed.), Civilisations of the Ancient Near East, Volume III, New York, Scribner, pp. 1451–1463.
Salles, J.F. (1987). The arabian Persian Gulf under the seleucids’, in Hellenism in the East, ed. a. kuhrt and s.s. White, london: duckworth, pp. 75–109.
Seland, E.H. (2013). Ancient Afghanistan and the Indian Ocean: Maritime Links of the Kushan Empire ca 50-200 CE, Journal of Indian Ocean Archeology, 9: 61-69.
Seland, E.H. (2013). Networks and social cohesion in ancient Indian Ocean trade: geography, ethnicity, religion, Journal of Global History, 8(3): 373-390.
Seland, F.H. (2022). Spaces, Places and Things. The Spatial Dimension of Early, Amsterdam University Press.
Xinru, L. (2010). The Silk Road in World History, Oxford University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 533 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 116 |