اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 712 |
| تعداد مقالات | 6,935 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,408,782 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,787,238 |
پهنهبندی اراضی شهری براساس شاخصهای تأثیرگذار بر پتانسیل لرزه‌خیزی (نمونۀ موردی: منطقۀ 5 شهرداری تبریز) | ||
| جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای | ||
| مقاله 6، دوره 13، شماره 49، دی 1402، صفحه 141-164 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2023.45177.3104 | ||
| نویسندگان | ||
| یوسف حضرتی لیلان1؛ حسن ستاری ساربانقلی* 2؛ میر سعید موسوی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، پردیس بین الملل، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. | ||
| 3استادیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| محل زندگی انسان‌ها سهم عمده‌ای از سطوح کاربری اراضی شهری را به خود اختصاص می‌دهد؛ در شهرهای کوچک بیش از 60 درصد و شهرهای بزرگ حدود 40 درصد از سطح شهر تحت پوشش اراضی سکونتگاههای شهری است. اغلب سکونتگاههای شهری در کلانشهر تبریز بعضاً در مجاورت گسل فعال شمال تبریز و در معرض عوامل مخاطرات طبیعی ازجمله لرزه‌خیزی قرار گرفته‌اند. وضعیت استقرار سکونتگاه‌ها در اراضی شهری منطقۀ مورد مطالعه و لزوم برنامهریزی دقیق درجهت توسعۀ فیزیکی یا قطاعی آتی، پهنهبندی اراضی شهری را مخصوصاً در کلانشهرها در این خصوص بسیار ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این تحقیق، تعیین وضعیت فعلی الگوی استقرار کاربریهای اراضی شهری در منطقۀ 5 شهرداری تبریز و پهنهبندی منطقۀ مورد مطالعه براساس شاخصهای اساسی مؤثر بر مخاطرۀ لرزه‌خیزی در مناطق آسیب‌‌پذیر، با استانداردهای کاربریهای اراضی شهری است. در این پژوهش از روش‌‌های ارزیابی چندمعیاره مبتنی بر تحلیل شبکه‌ای سلسلهمراتبی Fuzzy ANP1 با تلفیق GIS برای تولید و تجزیه‌وتحلیل نقشه‌‌ها و لایه‌‌های مختلـف استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد از کل مساحت 3617 هکتاری منطقۀ مورد مطالعه، حدود 210 هکتار با استاندارد خیلی‌کم در مناطق شمال غرب، 2130 هکتار با استاندارد کم در مناطق عمدتاً شرق، شمال شرق و جنوب، 823 هکتار با استاندارد متوسط در مناطق عمدتاً جنوب و جنوب غرب، 348 هکتار با استاندارد زیاد در جنوب و عمدتاً جنوب غرب و 104 هکتار با استاندارد خیلی زیاد عمدتاً در جنوب استقرار یافته‌‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پهنهبندی اراضی شهری؛ مخاطرۀ لرزه‌خیزی؛ ANP Fuzzy؛ منطقۀ 5 شهرداری تبریز | ||
| مراجع | ||
|
انصاری، آزاده،1394،ارزیابی و مکان یابی جهات توسعه فیزیکی شهر با استفاده از مدل منطق فازی منطقه مورد مطالعه شهر همدان،دومین کنفرانس ملی جغرافیا و زمین شناسی،تهران.
ایستمن، رونالد، 2006، ترجمه عبدالرسول سلمان ماهینی، حمیدرضا کامیاب. سنجش از دور و سامانههای اطلاعات جغرافیایی کاربردی با نرم‌افزار ایدریسی- تهران: مهر مهدیس، 1388
ایوبی، شمس ا...، جلالیان، احمد،1385، ارزیابی اراضی کاربری های کشاورزی و منابع طبیعی، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان.
پورمحمدی، محمدرضا؛ جمالی، فیروز؛ تقی‌‌پور، علی اکبر. 1389. مکان‌‌یابی خدمات شهری با ترکیب GIS و مدلANP (مطالعۀ موردی: مدارس ابتدایی شهر شاهرود)، فصلنامۀ فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، شمارۀ 31. پاییز1389، صص91 -118.https://www.sid.ir/paper/91524/fa
حسین‌زاده دلیر، کریم. 1383. برنامهریزی ناحیه‌ای، تهران: انتشارات سمت.
ثروتی، محمدرضا؛ خضری، سعید. رحمانی توفیق. 1388. بررسی تنگناهای طبیعی توسعۀ فیزیکی شهر سنندج، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران ، دوره 41. شمارۀ 67. بهار 1388. صص 13-29. https://journals.ut.ac.ir/article_21393.html
سپهر، عادل؛ کاویان آهنگر، راحیل. 1393. طبقه‌بندی تحمل‌پذیری مناطق شهری کلانشهر مشهد به مخاطرات محیطی با استفاده از برنامه ریزی خطی تعامل تناوبی سیموس (SIMUS). ، مخاطرات محیطی. دانشگاه فردوسی مشهد، دوره سوم. شماره 1. شماره پیاپی 9. اردیبهشت 1399. صص 125-141. https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1043211.html
رهنمایی، محمدتقی. 1389. مجموعه مباحث و روش‌‌های شهرسازی: جغرافیا. چاپ پنجم، مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی ایران.
روستایی، شهرام؛ ساری صراف بهروز. 1385. پهنهبندی مخاطرات محیطی مؤثر در توسعۀ فیزیکی شهر تبریز، نشریه جغرافیایی سرزمین. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، جلد سوم. شماره2. پیاپی 10. تابستان 1385. صص 110-127.https://sarzamin.srbiau.ac.ir/article_5955.html
رجایی، عبدالحمید. 1382. کاربرد ژئومورفولوژی در مدیریت محیط. تهران: انتشارات قومس.
زنگی‌آبادی، علی؛ محمدی جمال؛ صفایی همایون؛ قائر رهبری صفر. 1387. تحلیل شاخصهای آسیبپذیری مساکن شهری در برابر خطر زلزله (نمونۀ موردی: مساکن شهر اصفهان)، نشریه جغرافیا و توسعه. دانشگاه سیستان و بلوچستان، دوره 6. پیاپی 12. مهر 1387. صص 61-79. https://gdij.usb.ac.ir/article_1243.html
سازمان زمین‌‌شناسی کشور، سازمان زمین‌‌شناسی استان آذربایجان شرقی.
صابری فر، رستم. 1391. مطالعۀ توسعۀ فیزیکی شهر بیرجند با معیار مخاطرات محیطی. فصلنامۀ پژوهشهای بوم‌شناسی شهری. دانشگاه پیام نور، دورۀ سوم. شمارۀ 6. شماره پیاپی 6. صص 93-102.https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_1060.html
فرج‌‌زاده، منوچهر؛ بصیرت فروغ. 1385. پهنهبندی حساسیت تشکیلات زمین‌‌شناسی در مقابل نیروهای زلزله در منطقۀ شیراز با استفاده از GIS، مجلۀ پژوهشهای جغرافیایی، موسسه جغرافیا، دانشگاه تهران، شمارۀ 55. بهار 1385. صص 59-72.https://www.sid.ir/paper/5554/fa
قدسی‌‌پور، حسن. 1384. فرایند تحلیل سلسلهمراتبی ANP، تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
مالچفسکس، یاچک. 1385. سامانۀ اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چندمعیاری، ترجمۀ اکبر پرهیزکار و عطا غفاری گیلانده، تهران: انتشارات سمت.
محمدی ده‌چشمه، مصطفی. 1393. سنجش نفوذپذیری بافت شهری کرج در برابر مخاطرات. فصلنامۀ برنامهریزی و آمایش فضا، دانشگاه تربیت مدرس، دورۀ هجدهم. شمارۀ 3. پیاپی 85. پاییز 1383. صص 53-77.https://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-9198-fa.html
مختاری، داوود. 1394. آسیبپذیری سکونتگاههای انسانی از فعالیت گسل و ضرورت جابه‌‌جایی آن‌‌ها (نمونه موردی: روستاهای واقع در امتداد گسل شمالی میشو)، فصلنامۀ پژوهشهای جغرافیایی، شمارۀ 53. بهار 1384. صص 71-86.https://journals.ut.ac.ir/article_17758.html
مختاری، داوود؛ امامی‌کیا، وحید. 1393. پهنهبندی کاربری اراضی شهری شهرک ارم تبریز براساس شاخصهای اساسی مخاطرات ژئومورفیک. مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا، دانشگاه گلستان، دورۀ چهارم. شمارۀ 12، شهریور 1393. صص 149-172.https://gps.gu.ac.ir/article_7509.html
مختاری، مهدی؛ صفایی اصل، آرش؛ رنگزن، کاظم؛ فیروزی محمدعلی. 1385. مدل‌‌سازی توسعه‌‌ی عملکردهای شهری و کاربرد مدلهای محیطی در نرم افزار GIS برای تعیین مناطق مناسب برایتوسعه‌‌ی فیزیکی شهر، سومین همایش سیستم‌‌های اطلاعات مکانی، تهران.
مخدوم، مجید؛ درویش‌‌صفت، علی‌اصغر؛ جعفرزاده، هورفر؛ مخدوم، عبدالرضا. 1383. ارزیابی و برنامهریزی محیـطی بـا سامانههای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
وفاییان، محمود. 1371. مکانیک سنگ. یزد: انتشارات دانشگاه یزد، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
وزارت راه و شهرسازی، شورای عالی شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
Hwang, Heung-Suk. 2004. Web-based multi-attribute analysis model for engineering project evaluation, Journal of Computer & industrial engineering. No 46. Vol. 46, Issue 4, July, pp 669-678. (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0360835204000658).
Khairulmaini, o.2015. Urban Environmental Hazard and its Impact on the Urban Dwellers-A Model for the Klang Valley Region , MALASIA.Jornal of Environmental Management and Coopeation in SouthEast ASIA. VOL 2. PP 43-57.
Liu Jie, Ye Jing, Yang Wang, Yu Shu-xia. 2010. Environmental Impact Assessment of Land Use Planning in Wuhan City Based on Ecological Suitability Analysis. Journal of Procedia Environmental Sciences.Vol. 2, pp 185-191. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878029610000551?ref=cra_js_challenge&fr=RR-1).
Meng Yunliang, Malczewski Jacek, Boroushaki Soheil. 2011. A GIS-Based Multicriteria Decision Analysis Approach for Mapping Accessibility Patterns of Housing Development Sites: A Case Study in Canmore, Alberta. Journal of Journal of Geographic Information System. Vol.3 No.1, January 2011. pp 50-61.(https://www.scirp.org/journal/paperinformation?paperid=3705)
Muhamad, Nurfashareena, Lim Choun-Sian, Hasan Reza Mohammad Imam, Pereira Jacqueline. 2015. Urban Hazards Management : A case study of Langut river basin,Peninsular Malaysia. Proceeding of the 2015 International Conference on Space science and Communication (Icon space). 10-12 August 2015. Langkawi Malaysia . PP 438-443. (https://www.academia.edu/25614284/Urban_Hazards_Management_A_Case_Study_of_Langat_River_Basin_Peninsular_Malaysia).
Ogujiuba, Kanayo K, Ehigiamusoe Kizito Uyi, . et al. 2013. The challengers and Implications of sustainable Development in Africa: Policy options for Nigeria. Journal Economic Cooperation Development. VOL 32. NO 4. PP 77-112. (https://www.researchgate.net/publication/287305854_The_challenges_and_implications_of_sustainable_development_in_Africa_Policy_options_for_Nigeria)
Soyoung Park , Seongwoo Jeon , Shinyup kim, Chuluong Choi. 2011. Prediction and comparison of urban growth by land suitability index mapping using GIS and RS in South Korea, Journal of Landscape and Urban Planning. Volume 99, Issue 2, 28 February 2011, Pages 104-114 .(https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169204610002367
Tolga Ethem, Demircan Murat Levent, Kahraman Cengiz. 2004. Operating system selection using fuzzy replacement analysis and analytic hierarchy process, International Journal of Production Economics, Volume 97, Issue 1, 18 July 2005, Pages 89-117.(https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0925527304002804).
Yu Chian-Son. 2002. A GP-ANP method for solving group decision-making fuzzy ANP problems, Journal of Computer & Operation Research. No 29. Vol 29, Issue 14, December, pp 1969-2001.(https://www.researchgate.net/publication/222516958_A_GP-AHP_method_for_solving_group_decision-making_fuzzy_AHP_problems)
Yaakup Ahris, Johar Foziah, Maidin Mohd Anuar, Ahmad Ezrein Faizal. 2004. GIS and Decision Support Systems for Malaysian Development Plan Studies, Conference or Workshop Item.(http://eprints.utm.my/630/2/GIS_AND_DECISION_SUPPORT_SYSTEMS%28%29Ahris_Yaakup.pdf) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 259 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 286 |
||