تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 701 |
تعداد مقالات | 6,847 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,203,201 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,515,660 |
گفتمانشناسی تصانیف ملکالشعرای بهار | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 5، دوره 22، شماره 43، مهر 1403، صفحه 87-104 اصل مقاله (583.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2024.39433.2960 | ||
نویسنده | ||
سمیه رحمانی فام* | ||
دانش آموختهی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، بناب،ایران | ||
چکیده | ||
تصنیف، گونهای از شعر است که همراه با موسیقی ارائه میشود. این گونۀ ادبی همواره در طول تاریخ وجود داشته است؛ ولی تا قبل از انقلاب مشروطیت، مضمون آن عشق و عواطف درونی بود. با ظهور نهضت مشروطه و همراه با تحولات ابعاد گوناگون جامعه، تصنیف نیز درونمایۀ اجتماعی به خود گرفت و در خدمت بیان اندیشههای روشنفکران قرارگرفت. سخنکاوی یا تحلیل گفتمان نوعی مطالعۀ میانرشتهای است که به تجزیهوتحلیل کلام میپردازد و منجر به خوانش عمیق آثار ادبی میشود. این پژوهش بر مبنای تحلیل گفتمان از نوع انتقادی آن سعی بر این دارد تا به بررسی و تحلیل تصانیف ملی میهنی ملکالشعرای بهار و انتقادها و روشنگریهای وی در جریان نهضت مشروطه بپردازد. این گفتمان با مؤلفههای لیبرالیسم، سوسیالیسم، ناسیونالیسم، پارلمانتاریسم و دموکراتیسم، سوژۀ سیاسی خود را مییابد و هژمونی گفتمان حاکم را به چالش میکشد. گفتمان ناتورالیسم و لیبرالیسم محوریت تمام تصانیف را دربرمیگیرد. در سؤال اصلی این پژوهش چگونگی تأثیر تصانیف ملکالشعرای بهار در جنبش مشروطیت مردم ایران مطرح است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و دادههای آن با استفاده از شیوۀ تحلیل محتوا و کتابخانهای و سندکاوی، بررسی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
گفتمان؛ تصنیف؛ ملک الشعرای بهار | ||
مراجع | ||
آجودانی، لطفالله. (1396). روشنفکران ایران در عصر مشروطیت، چاپ سوم، تهران: نشر اختران.
آدمیت، فریدون. (1345). اندیشههای میرزا فتحعلی آخوندزاده، چاپ اول، تهران: انتشـارات خوارزمی.
آدمیت، فریدون. (۱۳۵۵). ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، تهران: انتشارات پیام.
آربلاستر، آنتونی. (1377). ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
آرینپور، امیراشرف. (1393). موسیقی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات متن.
آشوری، داریوش. (1392). بازاندیشی زبان فارسی، چاپ ششم، تهران: نشر مرکز.
آشوری، داریوش. (1394). دانشنامۀ سیاسی، چاپ بیست و چهارم، تهران: انتشارات مروارید.
اتحادیه، منصوره. (1361). مرامنامهها و نظامنامههـای احـزاب سیاسـی در ایـران در دومـین دورۀ مجلس شورای ملی، چاپ اول، تهران: نشر تاریخ ایران.
احمدپناهی، محمد. (1382). ترانههای ملی ایران: سیری در ترانه و ترانهسرایی در ایران، چاپ اول، تهران: نشر علم.
اکلشال، رابرت و دیگران. (1385). مقدمهای بر ایدئولوژیهای سیاسـی، ترجمـۀ محمد قایدشرفی، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
امانت، عباس. (1382). زمینههای فکری انقلاب مشروطه (انقلاب مشروطیت: از سری مقالات دانشنامۀ ایرانیکا)، ترجمۀ پیمان متین، تهران: نشر امیرکبیر.
امینی، علیاکبر. (1390). گفتمان ادبیات سیاسی ایران در آستانۀ دو انقلاب، چـاپ اول، تهران: انتشارات اطلاعات.
بشیریه، حسین.(1380). تاریخ اندیشههای سیاسی قرن بیستم، جلد اول، چاپ سوم، تهران: نشر نی.
بهار، محمدتقی. (1375). سبکشناسی، جلد سوم، چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
بهار، محمدتقی. (1382). دیوان اشعار، چاپ اول، تهران: انتشارات آزادمهر.
بهرامپور، شعبانعلی. (1379). مقدمه تحلیل انتقادی گفتمان، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
خاتمی، احمد؛ دزفولیان، کاظم. (1394). «بررسی ناسیونالیسم ایرانی وعربی و بازتاب آن در شعر مشروطه ایران و نهضت عرب»، کاوشنامۀ ادبیات تطبیقی دانشگاه رازی، سال پنجم، شمارۀ 17، صص 29-50.
ذاکر حسین، عبدالرحیم. (1377). ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطیت: از استقرار مشروطیت تا خلع قاجار 1304-1285، جلد اول، چاپ اول، تهران: نشر علم.
راهگانی، روحانگیز. (1377). تاریخ موسیقی ایران، تهران: انتشاران پیشرو.
راوندی، مرتضی. (1374). تاریخ اجتماعی ایران، جلد هشتم، چاپ دوم، تهران، انتشارات نگاه.
رحیمی، مصطفی. (1389). قانون اساسی مشروطۀ ایران و اصول دموکراسی، تهـران: انتشارات نیلوفر.
سپنتا، ساسان. (1369). چشمانداز موسیقی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات مشعل.
شاپیرو، جان سالوین. (1380). لیبرالیسم: معنا و تاریخ آن، ترجمه محمدسعید حنایی، تهران: نشر مرکز.
عرب یوسفآبادی، عبدالله. (1400). «گفتمانکاوی سطوح شعر محمد زهری براساس الگوی تئون وندایک»، پژوهشنامه ادب غنایی، سال نوزدهم، شمارۀ 37، صص 264-245.
فاضلی، محمد. (1383). «گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی»، پژوهشنامۀ علوم انسانی و اجتماعی، دورۀ چهارم، شمارۀ 14 صص 107-81.
فرکلاف، نورمن. (1389). تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمۀ گروه مترجمان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
فرهنگی، سهیلا؛ بانگ آور، سودابه. (1394). «تحلیل گفتمان انتقادی داستان کوتاه «ناخلف» نوشتۀ مهدی شجاعی»، ادبیات انقلاب اسلامی (ویژهنامۀ فرهنگستان)، شمارۀ 2، صص 154-135.
فیلیپ، مارک. (1381). «میشل فوکو»، ترجمۀ یعقوب موسوی، فصلنامۀ سیاسی-اجتماعی گفتمان، شمارۀ 5.
کاتم، ریچارد. (1378). ناسیونالیسم در ایران، ترجمۀ احمد تدین، چاپ دوم، تهران: انتشـاران کویر.
کریمی، عباس؛ سبزیانپور، وحید؛ سلیمی، علی؛ زینیوند، تورج. (1399). «از فقر تا فحشا؛ از ثروت تا قدرت (تحلیل گفتمان انتقادی داستان «مارتا البانیه» نوشتۀ جبران خلیل جبران)»، پژوهشنامۀ ادب غنایی، دورۀ هجدهم، شمارۀ 35، صص 204-185.
کوهسـتانینـژاد، مسـعود. (1384). موسیقی در عصر مشروطه پژوهشی در هنر عصر مشروطیت، چاپ اول، تهران: نشر مهر نامک.
لطفی پورساعدی، کاظم. (1372). «درآمدی به سخنکاوی»، مجلۀ زبانشناسی، دورۀ دهم، شمارۀ 1، صص 40-9.
مشحون، حسین. (1388). تاریخ موسیقی ایران، چاپ دوم، تهران: نشر نو.
مکدانل، دایان. (1380). مقدمهای بر نظریۀ گفتمان، چاپ اول، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان.
ملائیتوانی، علیرضا. (1391). «تبیین ریشههای اجتماعی اقتصادی انقلاب مشروطه»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شمارة 2، صص 159-135.
مؤمنی، محمدباقر. (1352). ادبیات مشروطه، چاپ اول، تهران: نشر گلشایی.
میرفخرایی، تژا. (1383). فرایند تحلیل گفتمان، چاپ دوم، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
میلانی، عباس. (1381). تجدد و تجددستیزی در ایران، چاپ سوم، تهران: نشر اختران.
نواب صفا، اسماعیل. (1377). قصۀ شمع، تهران: نشر البرز.
نوروزی خیابانی، مهدی. (1371). فرهنگ لغات و اصطلاحات (انگلیسی- فارسی)، تهران: نشر نی.
همایی، جلالالدین. (1339). «غزل و تحول اصطلاحی آن در قدیم و جدید»، مجلۀ یغما، شمارۀ 141، صص 83-77.
همراز، رضا. (1388). سیری در تاریخ انقلاب مشروطیت، تبریز: انتشارات یاران.
Hymes, D. (2005). models of the interaction of language and social life: toward a descriptive theory, intercultural discourse and communication: the essential reading, oxford, Blackwell publishing ltd.
Smith, W. & Lockwood, J. (1976). Chambers Murray Latin-English Dictionary, Morrison & Gibb Ltd London and Edinburg. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 106 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14 |