تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 551 |
تعداد مقالات | 5,712 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,971,368 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,353,152 |
موسیقی بیرونی اشعار نظیری نیشابوری | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 9، زمستان 1390، صفحه 105-128 اصل مقاله (180.11 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2012.822 | ||
چکیده | ||
موسیقی شعر یکی از بهترین مختصاتی است که به طور ذاتی ارزش و اهمیت آن را مشخص میکند و در واقع موسیقی شعر است که ضمن این که شنیدن آن را برای گوشها جذاب میسازد، راهی برای دلنشین کردن شعر است تا از این طریق مفهوم و هدفی که در بطن سخن منظوم نهفته است، سریعتر به مقصد و مقصود مورد نظر واصل گردد. منظور از موسیقی بیرونی شعر که باعث آهنگ و موسیقی کلام و زیبایی آن گردیده ، وزن عروضی است که بر اساس کشش هجاها و تکیه هاست. دیوان نظیری نیشابوری از نظر موسیقی بیرونی و تنوّع وگوناگونی اوزان عروضی به کار رفته درآن قابل توجّه و ملاحظه است. در دیوان نظیری نیشابوری 564 غزل، 42 قصیده، 3 قطعه، 10 ترکیب بند و ترجیع بند و 141 رباعی وجود دارد که مجموع 760 قطعه شعر است. شاعر در تمام دیوان از 9 بحر و 37 وزن استفاده کرده است : 275 مورد در بحر هزج شاملِ 128 غزل، 3 قصیده، 2 ترکیب بند، 1 قطعه و 141 رباعی ؛ 186 مورد در بحر رمل شاملِ 174 غزل، 9 قصیده، 3 ترکیب بند؛ 134 مورد در بحر مجتث شامل 115 غزل، 18 قصیده، یک قطعه ؛ 111 مورد در بحر مضارع شامل 100 غزل، 7 قصیده، 4 ترکیب بند ؛ 29 مورد در بحر خفیف شامل25 غزل، 3 قصیده، 1 ترکیب بند ؛ 16 مورد در بحر رجز شاملِ 15 غزل، 1 قصیده ؛ 6 مورد در بحر منسرح شامل 5 قصیده، 1 غزل ؛ 3 مورد در بحر سریع شامل 2 غزل، 1 قطعه ؛ 3 مورد در بحر متقارب شامل 2 غزل، 1 قطعه. | ||
کلیدواژهها | ||
موسیقی؛ عروض؛ وزن؛ بحر؛ نظیری نیشابوری | ||
مراجع | ||
1- اوحدی دقاقی بلیانی(1338)تذکرۀعرفات العاشقین و عرصات العارفین،مقدمه،تصحیح و تحقیق سید محسن ناجی نصرآبادی،تهران: اساطیر.2- خواجه نصیرالدین طوسی،محمد بن محمد(1369) معیارالاشعار، با تصحیح و اهتمام جلیل تجلیل، چاپ اول، ناهید . 3- رازی،امین احمد(1378)تذکره ی هفت اقلیم،تصحیح و تعلیقات و حواشی سید محمد رضا طاهری،تهران:سروش. 4- شاه حسینی، ناصرالدین(1380) شناخت شعر، تهران: آگاه . 5- شفیعی کدکنی، محمد رضا(1370) موسیقی شعر، تهران: آگاه . 6- شمس قیس رازی، محمد بن قیس(1373)المعجم فی معاییراشعار العجم، به کوشش سیروس شمیسا، چاپ اول، فردوس . 7- شمیسا، سیروس(1381) آشنایی با عروض و قافیه ، تهران: فردوس . 8- صبور، داریوش(1384)آفاق غزل فارسی ، تهران : زوار . 9- صفا، ذبیح الله(1371)تاریخ ادبیات در ایران،جلد1/5:تهران: فردوسی. 10- فخرالزمانی قزوینی، عبدالعلی(1367)تذکرۀ میخانه،به اهتمام احمد گلچین معانی،چاپ پنجم،تهران: اقبال. 11- ماهیار، عباس(1374)عروض فارسی، تهران: قطره . 12- مددی، حسن(1385)عروض و قافیه(نگاهی تازه به اوزان و ضرب آهنگ شعر فارسی)،تهران: تیرگان. 13-مدرّس تبریزی، محمدعلی(1374)ریحانه الادب،تهران: خیام. 14- مشحون، حسن( 1373) تاریخ موسیقی ایران ، چاپ اول، تهران: نشر سیمرغ با همکاری نشر فاخته. 15- ملّاح، حسینعلی(1367)پیوند موسیقی و شعر، تهران: فضا . 16- نظیری نیشابوری، محمد حسین(1379)دیوان اشعار، با تصحیح محمد رضا طاهری، تهران: موسسه انتشارات نگاه . 17- واله داغستانی،علیقلی(1384)تذکره ی ریاض الشعرا، تصحیح و تحقیق محسن ناجی نصرآبادی،تهران: اساطیر. 18وحیدیان کامیار، تقی(1370)بررسی منشأ شعر فارسی، مشهد: آستان قدس. 19-وحیدیان کامیار، تقی(1386)وزن و قافیه ی شعر فارسی، مرکز نشر دانشگاهی. 20-هدایت، رضاقلی خان(1385)تذکره ی ریاض العارفین، مقدمه، تصحیح و تعلیقات ابوالقاسم رادفر،گیتااشیدری،تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,437 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,070 |