
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 775 |
تعداد مقالات | 7,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,573,667 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,511,524 |
تحلیل محتوای قرارنامه منع برده فروشی بین ایران و انگلیس در منطقه خلیجفارس (11 ربیعالثانی 1299 /2 مارس 1882. م) | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 3، دوره 17، شماره 33، دی 1402، صفحه 53-74 اصل مقاله (730.4 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2021.34079.2765 | ||
نویسندگان | ||
حمید حاجیان پور1؛ علی بحرانی پور* 2؛ سیده زهرا زارعی3 | ||
1دانشیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، فارس | ||
2دانشیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، | ||
3دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، فارس، ایران، | ||
چکیده | ||
وقایع تاریخی متنوعی در تاریخ اروپا زمینههای ظهور افکار ضد بردهداری و امضای چنین معاهداتی شد که در این مقاله نمیگنجد. اما "قرارنامه میان ایران و انگلیس در باب ترک عمل بردهفروشی" در تاریخ 11 ربیعالثانی 1299 برابر با 2 مارس 1882، توسط میرزا سعید خان وزیر خارجه وقت ایران و رونالد تامسن کنسول انگلیس در تهران امضا شد که موضوع تحقیق حاضر است. متن سند مورد اشاره در چهار صفحه و چهار فصل نوشتهشده است. این قرارنامه در ظاهر دو دولت برابر را نشان میدهد. اما از مقایسه دو نسخۀ انگلیسی و فارسی این معاهده، می توان به تفاوتهای قابلملاحظهای برخورد که خواست مقاله حاضر یافت این تفاوت ها با روش تحلیلی-توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تفاوت در لحن دو نسخۀ قرارداد حاصل خطا یا غرضورزی مترجم یا مترجمان گمنام آن است؛ چنانکه نسخه فارسی لحنی معتدلتر و رابطهای برابرتر میان دو دربار ایران و انگلستان را نشان میدهد. اما متن انگلیسی آن دارای رویکردی استعماری و برتریجویانۀ انگلیس نسبت به ایران نشان میدهد. از این رو این سند را میبایست از جمله اسناد و امتیازات استعماری انگلیس از ایران برشمرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ دوره قاجاریه؛ خلیج فارس بریتانیای کبیر؛ تجارت برده؛ معاهده ایران و انگلیس؛ منع برده داری | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، آمنه،(1387)، مواضع اولیه ایران و انگلیس در برابر مسئله لغو تجارت برده در خلیجفارس (دوران محمد شاه قاجار 1250 -1264 قمری)، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، شماره 34،ص 95-74.
استو، هریت بیچر، (1344)، کلبه عموتم، ترجمه منیر جزنی، چاپ هفتم، کتابهای پرستو.
پاتینجر، هنری، (1384)، سفرنامه پاتینجر، ترجمه شاپور گودرزی، تهران: کتابفروشی دهخدا
پولاک، ادوارد، (1361)، ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: انشارات خوارزمی.
تفضلی، فریدون، (1372)، تاریخ عقاید اقتصادی، تهران: نی.
ژیانپور، حمید، (1394)، فصلنامه گنجینه اسناد، «بررسی اسناد کمکهای مالی آستان قدس رضوی به زائران ایرانی در دوره قاجار با استفاده از روش تحلیل محتوا بازه زمانی (1264 تا پایان 1300 ق)»، سال بیستم و پنجم، دفتر چهارم، صص 78-96.
شاهسوارانی، وحید، و مرتضایی، محمد، (1395)، «نقش خلیج فارس درتجارت برده و برده فروشی در دوره قاجار (با تکیه برمنابع و اسناد مکتوب)»، همایش ملی خلیج فارس.
شیمل، آنهماری، (1396)، خاطرات ماری شیل، ترجمه سعید فیروز آبادی، تهران: افکار.
صادقی، حمید و معصومه حسینی،(1394) ،«دغدغه های انسانی یا تلاش در جهت بسط نفوذ سیاسی؛ نگرشی بر تلاش های انگلستان در جهت مبازره با برده داری در خلیج فارس»، پژوهش در تاریخ، شماره 15، تهران: 49-66.
طاهری، روح انگیز و عبدالکریم محمد، (1388)، «روش تحلیل محتوا»، ماهنامه کتاب ماه علوم اجتماعی ، شماره 14، صص 57-56.
طباطبایی، غلامرضا،(1373)، معاهدات و قراردادهای تاریخی در دوره قاجاریه،تهران: دکتر محمود افشار.
عضدالملک، علیرضا ، (1370 ش)، سفرنامه عضدالملک به عتبات، مصحح: حسن مرسلوند، تهران: مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
علیپور، نرگس، (1390)، اسناد بردهفروشی و منع آن در عصر قاجار، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
علیپور، نرگس، (1398)، «نگاهی به تجارت غلامان و کنیزان افریقایی در عصر قاجار»، تاریخ روابط خارجی، دوره 11، شماره 44، تهران: 99-124.
عیسوی، چارلز،(1362)، تاریخ اقتصادی ایران، ترجمه یعقوب آژند، تهران: گستره.
فوکو،میشل، (1379)،دیرینه شناسی دانش، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
قاسمیان، سلمان، (1391)، «انگلستان و اهداف او از منع تجارت برده در خلیج فارس»، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، سال نهم، شماره 32، تهران: صص 65-88.
کرزن، جورج ناتانیل، (1380)، ایران و قضیه ایران، ترجمه غلام علی وحید مازندرانی، چاپ: پنجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
کلی، جی. بی.(1380)، اعراب و تجارت برده در دریای پارس، ترجمه حسن زنگنه، شیراز، نوید.
لانژه، موریس، (1341)، بردگی، ترجمه حبیب الله فضل اللهی ، تهران: سازمان نشر فرهنگ اسلامی.
مارتین، ونسا، (1390)، عهد قاجار: مذاکره، اعتراض و دولت در ایران قرن نوزدهم، ترجمه حسن زنگنه، تهران: نشر ماهی.
مانتفیلد،آن، (1357)، تجارت برده، ترجمه محمود فلکی مقدم، انتشارات شاهرضا.
مروتی، زهرا، (1389)، «منع تجارت برده در خلیجفارس عصر ناصری»، رشد آموزش تاریخ، دوره دوازدهم، شماره 1، پاییز،صص43- 38.
مزون نوو، ژان، (1354)، «فن تحلیل محتوا». ترجمه نیکچهره محسنی، مجله دانشکده (تهران). شماره 2، صص 8-19
مطوع، عبدالله بن صالح، (1397). جواهر و لئالی در تاریخ عمان شمالی. ترجمه مسلم زارع مطلق و غلامرضا زائری، گرگان: انتشارات نوروزی.
نیازمند، یدالله، (1330)، تاریخ بردگی، تهران: چاپخانه نقش جهان.
ویلسون، آرنولد تالبوت، (1310) مجموعه وقایع تاریخی و گزارش نظامی خلیجفارس از قدیمترین ازمنه تا اوایل قرن بیستم، ترجمه محمد سعیدی، تهران:
Motamen – ol- Molk (1908), Recueil das Traites de l’empire Persan avec les peys etrangers (M.S) Iranian national Archive, No.296/23719
Miles. S. B. (1966) the countries and tribes of the Persian Gulf, London: Frank Cass. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,025 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,501 |