
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 760 |
تعداد مقالات | 7,366 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,179,265 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,319,802 |
تبیین سناریوهای استقرار شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا درکلانشهر مشهد | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 5، دوره 14، شماره 51، خرداد 1403، صفحه 127-160 اصل مقاله (1.41 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2024.46411.3135 | ||
نویسندگان | ||
علی اکبر عنابستانی* 1؛ محسن کلانتری2؛ نسیم نیکنامی3 | ||
1استاد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
3کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
شهرهای هوشمند، بهعنوان حوزههای شهری بههم پیوسته، توسعه یافته و ساخته میشوند و در آن عناصر تعبیه شده میتوانند، بین خود و با کاربران ساکن در آنها تعامل داشته باشند. در ساخت شهرهای هوشمند، اینترنتاشیا پتانسیل جمعآوری اطلاعات در مورد محیط شهری، ارائة خدمات جدید به شهروندان، تسهیل زندگی روزمرة آنها و افزایش قابلیت زندگی در شهر را دارد. در پژوهش حاضر، تلاش شده با مشارکت مدیران، مسئولان و خبرگان دانشگاهی، پیشرانهای کلیدی تاثیرگذار بر شهرهوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا، شناسایی و در نهایت سناریوهای مؤثر بر شکلگیری شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا تدوین شود. پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری دادهها و اطلاعات، کتابخانهای، اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) است. بابررسی منابع علمی 26 عامل مؤثر بر شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا، شناسایی شد که در 6 بُعد دستهبندی شدند و در مجموع با 25 نفر، شامل مدیران سازمانهای مرتبط و متخصصان دانشگاهی، مصاحبه انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها براساس تکنیک آیندهپژوهی بودهاست. از جمله: تحلیل ساختار، تحلیل اثرات متقابل براساس نرمافزارهای میکمک و سناریو ویزارد. نتایج نشان داد تعداد 8 سناریو ممکن، پیش روی استقرار شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا وجود دارد که تعداد 1 سناریو در حالت سازگاری قوی و پایدار (ناسازگاری صفر) و 7 سناریو در حالت سازگاری ضعیف قرار دارند. سناریو اول که یک سناریو با جهت مثبت است، دارای امتیاز اثر متقابل 123 و ارزش سازگاری 2 است، در حالیکه سناریو دوم که گویای شرایط نامطلوب برای آیندة شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا در کلانشهر مشهد است، دارای مجموع امتیاز اثر متقابل 20- و ارزش سازگاری 1- میباشد. سناریو سوم نیز دارای ارزش سازگاری 1- بوده و با امتبار مجموع اثر متقابل 27 میتواند از سناریوهای محتمل برای آیندة شهر هوشمند مبتنی بر اینترنتاشیا در کلانشهر مشهد باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
شهر هوشمند؛ اینترنتاشیا؛ سناریونویسی؛ کلانشهر مشهد | ||
مراجع | ||
احمدی، امان الله, شیخ الاسلامی, جلیلی, محمد. (1401). تحلیل ساختاری رشد هوشمند شهری با رویکرد آیندهپژوهی (مورد مطالعه: شهر الیگودرز). فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، دانشگاه لرستان، دوره سوم، شماره 3، صفحات 171-189.https://gsma.lu.ac.ir/article-1-346-fa.html
آهنی، منا، موسی خانی، مرتضی، و افشارکاظمی، محمدعلی. (1397). آیندهپژوهی حکمرانی خوب در ایران: با رویکرد سناریونویسی. علوم مدیریت ایران، انجمن علوم مدیریت ایران، دوره 13، شماره 51، صفحات 75-106.https://sid.ir/paper/371396/fa
بیات، زهرا. (1401). بررسی قابلیت هوشمندسازی شهرها در ایران. کنفرانس بین المللی مطالعات بین رشتهای در مدیریت و مهندسی. صفحات 5-10.https://sid.ir/paper/992143/fa
پوراحمد، احمد، زیاری، کرامت الله، حاتمی نژاد، حسین. و پارسا پشاه آبادی. (1397). تبیین مفهوم و ویژگیهای شهر هوشمند. باغ نظر، پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر، دوره 15، شماره 58، صفحات 5-26. https://www.sid.ir/paper/125472/fa
پورشریفی، جواد و جعفری، معصومه. (1395). ارزیابی و تجهیز شهر هوشمند با رویکرد اقتصادی،همایش بین المللی اقتصاد شهری،تهران. صفحات 4تا8.https://civilica.com/doc/510539
حسن زاده، حسن.، هوشیار، حسن. و موسوی، میر نجف. (1400). شناسایی و تحلیل شاخصهای رشد هوشمند مؤثر بر ساختار فضایی شهرها با رویکرد آیندهپژوهی (نمونه موردی: شهر سردشت). فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، موسسه آموزش عالی آزاد قشم، دوره 11، شماره 42، صفحات 143-165. https://www.jgeoqeshm.ir/article_130071.html
حیدری، امیرهوشنگ. (1395). آینده پژوهی و روش دلفی. ترویج علم، انجمن ترویج علم ایران، دوره 7، شماره 1، صفحات 75-93. https://www.popscijournal.ir/article_88187.html
خبرگزاری جمهوری اسلامی (1400). کد خبر 84350638. https://www.irna.ir
خبرگزاری جمهوری اسلامی (1397). کد خبر 85167153. https://www.irna.ir
زالی، نادر. (1392). آیندهنگاری راهبردی در برنامهریزی و توسعه منطقهای. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. صفحات 70 تا80. https://www.gisoom.com/book/11016511
زیاری، کرامت اله. ( 1394). برنامهریزی شهرهای جدید. تهران: انتشارات سمت. صفحات 20-25. https://www.gisoom.com/book/11150549
زیاری، کرامت اله، احسانی فرد، علیاصغر. (1401). آیندهپژوهی متغیرهای رشد هوشمند شهری و سناریو سازی محتمل و مطلوب
با روش تحلیل ساختاری و شبکهای (مورد پژوهی: دارالمرحمه، سمنان). دانش شهرسازی، دانشگاه گیلان، دوره 6، شماره 1، صفحات 93-119.https://upk.guilan.ac.ir/article_4675.html
سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) شهرداری مشهد، 1400.https://fava.mashhad.ir
سایت کاوش ارتباطات . هوشمند سازی شهر مشهد. https://cutertebat.com
شوئنکر، ب. و وولف، ت. (1393)، برنامهریزی استراتژیک مبتنی بر سناریو. تهران: انتشارات دنیای اقتصاد. صفحات 160-172. https://taaghche.com/book/17639
شهرداری مشهد. (1398). آمارنامه شهرداری مشهد، مشهد: معاونت برنامهریزی و توسعه منابع انسانی.https://planning.mashhad.ir
علائی، ریحانه.، رهنما، محمدرحیم.، اجزاء شکوهی، محمد. و فرقانی، علی. (1402). تبیین سناریوهای محیط زیست هوشمند در کلانشهر مشهد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، پژوهشکده امیر کبیر، دوره 38، شماره 2، صفحات ۱۰۰۱-۱۰۱۵.http://georesearch.ir/article-1-1442-fa.html
علیزاده بذرافشان، نویدرضا.، خوارزمی، امیدعلی. و خاکپور، براتعلی، (1398). تحلیل کیفی چالشهای انسانی و مردم در پیاده سازی شهرهوشمند در کلانشهر مشهد،کنفرانس ملی آیندهپژوهی،مدیریت و توسعه پایدار، تهران. صفحات 8-12. https://civilica.com/doc/987628
عنابستانی، علیاکبر.، کلانتری، محسن. و نیکنامی، نسیم. (1401). تبیین محرکهای کلیدی مؤثر بر استقرار شهر هوشمند مبتنی بر فناوری اینترنتاشیا (مورد مطالعه: کلانشهر مشهد). اقتصاد و برنامهریزی شهری، مرکز مطالعات و برنامهریزی شهری تهران، دوره 4، شماره 1، صفحات 232-248. https://www.juep.net/article_172135.html
کاظمخواه، صادق، عظیمی آملی، جلال، قدمی، مصطفی، و جانبازقبادی، غلامرضا. (1401). شناسایی عوامل مؤثر برتوسعه فضایی شهر درچارچوب الگوی رشد هوشمند با رویکرد آیندهپژوهی (مطالعه موردی: شهر رشت). مطالعات برنامه-ریزی سکونتگاه-های انسانی (چشمانداز جغرافیایی)، دانشگاهآزاد اسلامی واحد رشت، دوره 17، شماره 59، صفحات 305-317. https://sid.ir/paper/1030779/fa
کلوس؛ شواب. (2016). انقلاب صنعتی چهارم. ترجمه دکتر ایرج نبی پور. بوشهر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بوشهر. صفحات 90-122 . https://pgtmrc.bpums.ac.ir/Fa/DynPages-6274.htm
مرادیپور، حجتالله. و نوروزیان، مهدی. (1384). آیندهپژوهی، مفاهیم و روشها. رهیافت، دوره 36، شماره 15، صفحات 45-50. https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/407825
مشاورین شهرداری اطمینان شرق. (1401). تقسیمبندی مناطق شهرداری مشهد.https://www.mashhad-city.ir/17-mantaghe
موسوی حسنی, سید مصطفی. (1401). نظریههای شهرهوشمند. جغرافیا و روابط انسانی، آییژ عزمی، دروه 5، شماره 1، صفحات 1-20.
نخجیرکان، پویا.، درویشی، فرهاد.، براتی، ناصر.، زالی، نادر. و محمدحسینی، بابک. (1401). آیندهنگاری راهبردی شهرهای هوشمند در افق 1415، مورد مطالعاتی: شهر رشت. آیندهپژوهی ایران. دانشگاه بین المللی امام خمینی، صفحات 15-17. https://journals.ikiu.ac.ir/article_2785.html
Al Sharif, R., & Pokharel, S. (2022). Smart city dimensions and associated risks: Review of literature. Sustainable Cities and Society, 77, 103542. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2210670721008088
Alsamhi, S. H., Ma, O., Ansari, M. S., & Almalki, F. A. (2019). Survey on collaborative smart drones and internet of things for improving smartness of smart cities. Ieee Access, 7, 128125-128152.https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/8795473
Batty, M., Axhausen, K. W., Giannotti, F., Pozdnoukhov, A., Bazzani, A., Wachowicz, M., ... & Portugali, Y. (2012). Smart cities of the future. The European Physical Journal Special Topics, 214, 481-518. https://link.springer.com/article/10.1140/epjst/e2012-01703-3
Bibri, S. E., & Krogstie, J. (2017). Smart sustainable cities of the future: An extensive interdisciplinary literature review. Sustainable Cities and Society, 31, 183–212. https://doi.org/10.1016/j.scs.2017.02.016 Caragliu, A., Del Bo, C., & Nijkamp, P. (2011). Smart cities in Europe. Journal of urban technology, 18(2), 65-82. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10630732.2011.601117
Echebarria, C., Barrutia, J. M., & Aguado-Moralejo, I. (2021). The Smart City journey: a systematic review and future research agenda. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 34(2), 159-201.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13511610.2020.1785277
Eremia, M., Toma, L., & Sanduleac, M. (2017). The smart city concept in the 21st century. Procedia Engineering, 181, 12-19.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877705817309402
Godet F. (2010). Future Memories. Technol Forecast. Soc Change, 77(9), 1457-63.https://www.researchgate.net/publication/222673243_Future_memories
Godet, M., & Durance, P. (2011). Strategic foresight for corporate and regional development (pp. 1-180). Paris: Unesco Publishing. http://en.laprospective.fr/news/14-strategic-foresight-for-corporate-and-regional-development.html
Haque, A. B., Bhushan, B., & Dhiman, G. (2022). Conceptualizing smart city applications: Requirements, architecture, security issues, and emerging trends. Expert Systems, 39(5), e12753.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/exsy.12753
Jasim, N. A., TH, H., & Rikabi, S. A. (2021). Design and Implementation of Smart City Applications Based on the Internet of Things. International Journal of Interactive Mobile Technologies, 15(13). https://www.researchgate.net/publication/353212187
Javed, A. R., Ahmed, W., Pandya, S., Maddikunta, P. K. R., Alazab, M., & Gadekallu, T. R. (2023). A survey of explainable artificial intelligence for smart cities. Electronics, 12(4), 1020. https://www.mdpi.com/2079-9292/12/4/1020
Karvonen, A., Cook, M., & Haarstad, H. (2020). Urban planning and the smart city: Projects, practices and politics. Urban Planning, 5(1), 65-68. https://oro.open.ac.uk/69621
Komninos, N. (2007). Intelligent cities. In Encyclopedia of digital government (pp. 1100-1104). IGI Global. https://www.igi-global.com/chapter/intelligent-cities/11640
Liao, Y., Loures, E. R., Deschamps, F., Brezinski, G., & Venâncio, A. (2018). The impact of the fourth industrial revolution: a cross-country/region comparison. Production, 28.https://www.scielo.br/j/prod/a/hRmXgtCKq6qbwMkK4nVkj8g/?lang=en
Li, S., Xu, L. D., & Zhao, S. (2015). The internet of things: a survey. Information systems frontiers, 17, 243-259. https://link.springer.com/article/10.1007/s10796-014-9492-7
Rejeb, A., Rejeb, K., Simske, S., Treiblmaier, H., & Zailani, S. (2022). The big picture on the internet of things and the smart city: a review of what we know and what we need to know. Internet of Things, 19, 100565.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2542660522000609
Sadhu, P. K., Yanambaka, V. P., & Abdelgawad, A. (2022). Internet of things: Security and solutions survey. Sensors, 22(19), 7433. https://www.mdpi.com/1424-8220/22/19/7433
Singh, M. P., & Murukannaiah, P. K. (2023). Toward an Ethical Framework for Smart Cities and
the Internet of Things. IEEE Internet Computing, 27(2), 51-56.https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/10078764
Talari, S., Shafie-Khah, M., Siano, P., Loia, V., Tommasetti, A., & Catalão, J. P. (2017). A review
of smart cities based on the internet of things concept. Energies, 10(4), 421.https://www.mdpi.com/1996-1073/10/4/421
Taniguchi, M., & Ikoma, T. (1983, January). RE-examination of the mid-gap electron trap (el2) in different gaas wafers by photocapacitance, dlts and photo-luminescence spectra. In Institute of Physics Conference Series (No. 65, pp. 65-70). 141 Rue Javel, 75747 Paris Cedex 15, France:
Editions Scientifiques Medicales Elsevier.https://www.researchgate.net/publication/279594019_Exploring_the_Future_The_Use_of_Future_Scenario_Writing_in_Science_Education_Research
Yang, C. (2020). Historicizing the smart cities: Genealogy as a method of critique for smart
urbanism. Telematics and informatics, 55, 101438.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0736585320300976 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 287 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 223 |