اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 770 |
| تعداد مقالات | 7,474 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,460,493 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,475,117 |
بررسی تطبیقی جلوه های عشق و عرفان در شعر سعدی و میر گل محمد خان زیب مگسی | ||
| مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی | ||
| دوره 8، شماره 2، مهر 1403، صفحه 225-248 اصل مقاله (610.08 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jrm.2024.48428.1179 | ||
| نویسندگان | ||
| مجیب الرحمن دهانی1؛ عباس نیکبخت* 2؛ عبدالله واثق عباسی3 | ||
| 1دانش آموخته دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| 2نویسنده مسئول ، دانشیار،گروه زبان وادبیات فارسی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| 3دانشیار، گروه زبان وادبیات فارسی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| چکیده | ||
| عشق و عرفان از مضامین پر بسامد ادب فارسی است که شاعران در دوره‌های مختلف ادبی به آن پرداخته اند. سعدی از شاعرانی است که دیوان وی سرشار از این مضمون بوده و عشق و مضامین عرفانی به همراه حواشی آن و توصیف عاشق و معشوق و ویژگی‌های آنان در غزل وی نمود فراوانی دارد. گل محمد خان زیب مگسی از شاعران بلوچ معاصر است که در مجموعه اشعار خود با نام‌های خزینه الاشعار و زیب نامه در موضوعات مختلف طبع آزمایی کرده است. در این مقاله درونمایه عشق و عرفان، در اشعار سعدی و این شاعر زبردست معاصر مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. زیب مگسی شاعر قرن چهاردهم هجری قمری است و با دوران سعدی فاصله بسیار دارد؛ اما وی از شاعران پیش از خود بهره برده و در کتاب خزینه الاشعار مخمسات خود را با تضمین غزلیات شاعران پیشین سروده است. از این‌رو وصف عشق ، عاشق و معشوق در شعر وی همانند شاعران کلاسیک بوده و تفاوت چندانی ندارد. وی نیز همانند سعدی عاشق را زار و نزار و نالان توصیف نموده و معشوق شعر وی بی وفا و جفاکار است و عاشق همواره در هجران به سر می‌برد. عشق حقیقی نیز در اشعار وی نمود بسیاری دارد و در غزلیات عرفانی او محبوب حقیقی خداست و با واسطه راهنمایی پیر می‌توان به کمال رسید. مقایسه کاربرد اصطلاحات عرفانی دو شاعر نشان دهنده بسامد بیشنر مضمون .حدت وجود، کرامت، پیر و نفس ستیزی در شعر گل محمد و بسامد بیشتر مضمون جبر و اختیار و تسلیم و رضا در شعر سعدی است که خود بیانگر سلطه عشق عرفانی در شعر سعدی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سعدی؛ زیب مگسی؛ عشق مجازی؛ عشق حقیقی؛ عرفان | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمیان، حجت اله، (1378). حدیث دل، (تذکرۀ شعرای پارسی گوی بلوچستان)کویته، خانه فرهنگ ایران.
اسلامی ندوشن،محمد علی(1381). چهار سخنگوی وجدان شعر ایرانی، تهران: قطره.
خرمشاهی، بهاءالدین(1385). حافظنامه، چاپ یازدهم/ ویراست دوم، تهران: شرکت انتشارات علمی‌و فرهنگی.
خلیلی جهانتیغ،مریم وقزلباش،علی کمیل(1393).احوال و آثار زیب و دیوان نویافته او،مشهد:مرندیز.
راستگو، محمد(1383). عرفان در غزل فارسی، تهران: علمی‌و فرهنگی.
رجایی بخارایی، احمد علی(1364). فرهنگ اشعار حافظ، تهران: علمی.
زرین کوب، عبدالحسین(1378). حدیث خوش سعدی درباره زندگی و اندیشه سعدی، تهران: سخن.
زیب مگسی، گل محمد(1996م). خزینه الاشعار، با مقدمه پروفسور شرافت عباس، انجمن فارسی بلوچستان.
زیب مگسی، گل محمد (1995م). زیب نامه، مقدمه پروفسور شرافت عباس،بلوچستان: انجمن فارسی بلوچستان.
سجادی، سید جعفر(1389). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران: طهوری.
سعدی، مصلحالدین(1385) .کلیات سعدی، به تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: هرمس.
شفیعی کدکنی، محمدرضا(1372). صورخیال در شعرفارسی، تهران: آگاه.
علی شاه، سید محمد(1389).بازتاب غدیر در قصاید زیب مگسی،نامه پارسی، ش52،ص ص.90-70.
علی شاه، سید محمد (1383). زیب مگسی سخن سرای برجستۀ قرن چهاردهم هجری، دانش اسلام آباد، فصلنامه مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ش75-74.
کوثر، انعام الحق(1968م). شعر فارسی در بلوچستان، کویته، آکادمی بلوچی.
ماسه، هنری(1396). تحقیق درباره سعدی، ترجمه محمد حسن مهدوی و غلام حسین یوسفی، تهرن: توس.
مصاحب، غلامحسین(1380). دایره المعارف فارسی، جلد دوم بخش دوم، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر
معین، محمد(1372). فرهنگ معین، تهران: امیرکبیر.
موحد، ضیا(1388). سعدی، چ 2، تهران: طرح نو.
نوربخش، جواد(1384).در خرابات، تهران: یلدا قلم.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 256 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 223 |
||