تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 590 |
تعداد مقالات | 6,039 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,869,812 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,837,983 |
برهم کنش های فرهنگی زرنکه با ساتراپی های شرقی امپراتوری هخامنشی با استناد به صنعت سفالگری | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 14، اردیبهشت 1392، صفحه 131-154 اصل مقاله (2.98 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2013.860 | ||
چکیده | ||
شهر دهانه ی غلامان سیستان، یکی از محوّطههای شناخته شده و کلیدی در بخش شرقی امپراتوری هخامنشی به شمار میرود. نمایندگان ساتراپ زرنکه (سیستان) بر پلکانهای شرقی آپادانای تخت جمشید در حال آوردن هدایایی مانند گاو و سپرهای بلند نقش گردیدهاند. علاوه بر این، نمایندگان سایر ساتراپیهای شرقی مانند هندیان، آراخوزیه و گنداریان نیز در حال حمل هدایای خود به بارگاه شاهی هستند. هم اکنون شرقیترین ایالات این امپراتوری ایرانی در خارج از مرزهای کنونی آن و در کشورهای افغانستان، پاکستان و هند واقع شده است. متون کتیبهها و نقش برجستههای هخامنشی، آشکارا بیانگر اهمّیّت ایالتهای شرقی امپراتوری از جمله ساتراپهای هنیدوش، آراخوزیایی و گنداریان است. تکرار اسامی آنها پس از مراکز حکومتی در فهرستهای ایالتی، همچنین عمل جسورانه مسلح بودن آنها در برخی نقوش و اخذ مالیات سنگین از ایالات شرقی جملگی بیانگر اهمّیّت سیاسی این بخش از امپراتوری است. کاوشهای صورت گرفته در سیستان، پاکستان و افغانستان بسیاری از زوایای گنگ و مبهم تاریخی این ایالات را نمایان ساخت و نشان داد که ساتراپیهای مذکور علاوه بر ارتباطات فرهنگی نزدیک با یکدیگر، در بسیاری از زمینههای تمدّنی و سیاسی بر هم کنشهای فراوانی داشتهاند؛ به گونهای که با مشاهدهی آثار همدوره در محوّطههای باستانی این ساتراپیها، میتوان یگانگی فرهنگی را آشکارا در بین آن ها مشاهده نمود. برای این منظور، محوّطههای باستانی بَلَمبَت، اکرا و چارسَدا در پاکستان که لایههای هخامنشی دارند، با محوّطهی نادعلی (سرخ داغ) در افغانستان و محوّطهی هخامنشی دهانه ی غلامان در سیستان مورد مطالعه قرا گرفتند وسفالینههای آن ها با یکدیگر از نظر تکنیک و ویژگیهای فنّی و شکلی، هدف مقایسه های گونهشناختی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعات نشان داد که سیستان در دوره ی هخامنشی بیش از نواحی داخلی ایران، با مناطق شرقی ارتباط و پیوند داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
دهانه ی غلامان؛ شبه قاره ی هند؛ دوره ی هخامنشی؛ سیستان؛ ساتراپ های شرقی هخامنشی؛ سفال | ||
مراجع | ||
1- استروناخ، دیوید، پاسارگاد، ترجمه ی حمید خطیب شهیدی، چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور،۱۳۷۹ 2- بریان، پیر، تاریخ امپراتوری هخامنشیان (از کوروش تا اسکندر)، ترجمه ی مهدی سمسار، ج ۱، چاپ چهارم، تهران: انتشارات زریاب،۱۳۸۲ 3- بومر، راینر، یافتههای سفالی زندان سلیمان، در: تخت سلیمان، هانس هنینگ فون دراوستن و رودلف ناومان، ترجمه ی فرامرز نجد سمیعی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی،۱۳۸۲ 4- توسلی، محمد مهدی، ایران، شبه قاره و چین، فصلنامه ی شبه قاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال دوم، شماره دوم،صص 20-7. بهار1389. 5- چمنکار، محمدجعفر، جایگاه خلیج فارس و دریای عمان در سیاست خارجی ایران عصر هخامنشی، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، سال یازدهم، شماره 41، صص 1-20. زمستان 1388. 6- خادمی ندوشن، فرهنگ ، مروری کوتاه بر تاریخ شرق ایران از دوره هخامنشیان تا مرگ اسکندر، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران: صص 481- 493.زمستان 1381. 7- راولینسون، یادداشتهای سیستان،( جغرافیای تاریخی سیستان، سفر با سفر نامهها)، ترجمه و تدوین حسن احمدی، تهران: نویسنده،۱۳۷۸ 8- روف، مایکل، نقش برجستهها و حجاران تخت جمشید، ترجمه ی هوشنگ غیاثینژاد، چاپ اول، تهران: انتشارات گنجینه ی هنر،1381 9- زهبری، زهره، مطالعهی نمونههای سفالین مکشوفه از محوّطهی هخامنشی دهانه ی غلامان، پایاننامه کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده ی ادبیّات و علوم انسانی،1391 10- سیدسجادی، سیدمنصور، دهانه ی غلامان: شهری در سیستان (بخش اول)، باستان شناسی و تاریخ، سال دهم، شماره دوم،صص ۳۷-۵۳، بهار و تابستان 1۳۷۵. 11- سیدسجادی، سیدمنصور، محیط طبیعی و آثار باستانی سیستان، فصلنامه تحقیقات جغرافیائی، سال پانزدهم، شماره 1 و 2، شماره پیاپی 56 و 57، صص152-153. ۱۳۷۹. 12- شاپور شهبازی، علیرضا(1389) راهنمای مستند تخت جمشید (برای بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد) چاپ دوم، تهران: سفیران. 13- فرای، ریچار نلسون، تاریخ باستانی ایران، ترجمه ی مسعود رجبنیا، چاپ سوم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۶ 14- فلاح، مرتضی، جایگاه فرهنگ و زبان فارسی در شبه قاره، فصلنامه ی مطالعات شبه قاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال دوم، شماره دوم، صص 67-98، بهار 1389. 15- فیروزمندی، بهمن و بهادری، علی، جایگاه ایالت های شرقی در شاهنشاهی هخامنشی، پژوهشهای ایرانشناسی، سال اول، شماره اول، پائیز و زمستان ، صص 23- 41. 1390. 16- کخ، هاید ماری، از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، چاپ هفتم، تهران: نشر کارنگ،۱۳۸۳ 17- کورت، آملی، هخامنشیان، ترجمه ی مرتضی ثاقبفر، تهران: انتشارات ققنوس،۱۳۸۶ 18- کیانی، محمدیوسف، پایتختهای شاهنشاهی هخامنشی، در: پایتختهای ایران، مجموعه مقالات سازمان میراث فرهنگی، به کوشش کامیار عبدی، چاپ اول، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور 19- کیانی، محمدگلزارخان، هخامنشیان در پاکستان، هنر و مردم، دوره 7، شماره 84 مهر 48. 1348. 20- لسترنج، گای، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، چاپ اول، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی،۱۳۷۷ 21- مشکور، محمد جواد، جغرافیای تاریخی ایران باستان، تهران: دنیای کتاب،۱۳۷۱ 22- مهرآفرین، رضا و موسوی حاجی، سید رسول، عبور از گدروزیا، پژوهشهای تاریخی (علمی – پژوهشی)، دانشکده ی ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره جدید، شماره ۳، صص ۵۵-۶۶، پاییز ۱۳۸۸. 23- هرینک، ارنی، سفال ایران در دوره اشکانی، ترجمه ی حمیده چوبک، چاپ اول، سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه) 1376 24- هینتس، والتر، یافتههای تازه از ایران باستان، ترجمه ی پرویز رجبی، چاپ سوم، تهران: انتشارات ققنوس،1387
25- Alizadeh, A., Chogha Mish II, The development of a prehistoric regional center in lowland Susiana, southern Iran, Chicago, Oriental institute publications, vol. 130, 2008 26- Dales, G., New excavations at Nad-I Ali (Sorkh Dagh), Afghanistan, Center for South and Southeast Asia Studies, University of California, Berkeley, California 94720, 1977 27- Dittman, R., Problems in the Identification of an Achaemenian and Mauryan Horizon in North-Pakistan, AMI 17, pp. 155-93. 1984 28- Dyson, R., H., Triangle- festoon ware reconsidered, Iranica Antiqua, vol. XXXIV, pp. 115- 144, 1999 29- Goff, C., Excavations at Baba jan: The Architecture and Pottery of level I, IRAN XXIII, pp. 1-20, 1985 30- Magee, P., Petrie, C., Knox, R., Khan, F., Thomas, K., the Achaemenid empire in south Asia and recent excavation in Akra in northwest Pakistan, American journal of archaeology, vol. 109, no. 4, pp. 73-102, 2005 31- Mohammadkhani, K., Une nouvelle construction monumentale Achéménide à Dahaneh-e Gholaman, Sistan, Iran, Arta 2012.001, 2012 32- Scerrato, U., A Probable Achaemenid Zone in Persian Sistan, East and West, NS 13/2-3, , pp. 186-197, 1962 33- Sumner, W.M., Achaemenid settlement in Persepolis plain, American journal of Archaeology, VOL.90, NO.1, PP.3-31, 1986 34- Wheeler, M., Chārsada, A Metropolis of the North-West Frontier, Oxford University Press, 1962
Refrences 1- Alizadeh, A., Chogha Mish II, The development of a prehistoric regional center in lowland Susiana, southern Iran, Chicago, Oriental institute publications, vol. 130, 2008 2- Brian, Pier, Achaemenid`s Emperor History (From Syres to the Alexander), vol.1, translated by: Mehdi Semsar, 4th Edition, Tehran, Entesharat Zaryab, 2003 3- Bomer, Riyner, Ceramic finds of Zendan-e Soleiman, in: Takht-e Soleyman, Hans Hening Fon Der Osten & Rodolf Nouman, Translated by Faramarz Najd-e Samiee, 1th edition, Tehran, Entesharat-e Elmi va Farhangi, 2003 4- Chamankar, Mohammad Jafar, the position of Persian Gulf and Omman Sea in foreign affairs of Iran during Achaemenids`s regin, Foreign Affairs Journal, 11th yaer, no.41, winter, pp.1-20, 2009 5- Dales, G., New Excavations at Nad-I Ali (Sorkh Dagh), Afghanistan, Center for South and Southeast Asia Studies, University of California, Berkeley, California 94720, 1977 6- Dittman, R., Problems in the Identification of an Achaemenian and Mauryan Horizon in North-Pakistan, AMI 17, pp. 155-93. 1984 7- Dyson, R., H., Triangle- festoon ware reconsidered, Iranica Antiqua, vol. XXXIV, pp. 115- 144, 1999 8- Fallah, Morteza, the Situation of Persian civilization and language in subcontinent, Journal of Subcontinent researches, University of Sistan & Balochistan, vol.2, no.2, spring, 2010 9- Firoozmandi, Bahman, Bahadori, Ali, the Position of Eastern States in Achaemenid`s kingdom, Iranian Researches, First Year, No.1, Fall & Autem, 2011 10- Fry, Richard Nelson, History of Ancient Iran, Translated by: Masude Rajab Nia, Tehran, Entesharate Elmi va Farhangi, 2007 11- Goff, C., Excavations at Baba Jan: The Architecture and Pottery of level I, Iran XXIII, pp. 1-20, 1985 12- Haerink, Erni, the Ceramics of Iran in Parthian Era, Translated to Persian by: Hamideh Choobak, Sazemane Mirase Farhangi Keshvar, 1997 13- Hints, Walter, New Finds of Ancient Iran, Translated by: Parvize Rajabi, Tehran, Qoqnoos, 2008 14- Khademi Nodooshan, Farhang, A Glance at History of Eastern Iran from Achaemenid`s to Alexander Death, Journal of Humanities of Tehran University, autemn, 2002 15- Kokh, Heid Mary, From the Language of Daraius, Translated by: Parvize Rajabi, Tehran, Nashre Karang, 2004 16- Kourt Amli. Achaemenids, Translated by: Morteza Saghebfar, Tehran, qoqnoos Publication, 2007 17- Kiani, Mohammad Yousef, the Capitals of Achaemenid`s Kingdom, in: the Capitals of Iran, Kamyar Abdi, Tehran, Sazeman-e Mirase Farhangi Keshvar, 1995 18-Kiani, Mohammad Golzarkhan, Achaemenids in Pakistan, Art & People, vol. 7, no. 84, Oct. 1969 19- Lestrenj. Gai, Historical Geography of Eastern Kalifate Provinces, Translated by: Mahmood Erfan, Tehran, Elmi va Farhangi Publication, 1998 20- Magee, P., Petrie, C., Knox, R., Khan, F., Thomas, K., the Achaemenid empire in south Asia and recent excavation in Akra in northwest Pakistan, American journal of archaeology, vol. 109, no. 4, pp. 73-102, 2005 21- Mashkoor, Mohammad Javad, Historical Geography of Ancient Iran, Tehran, Donyaye Ketab, 1992 22- Mehrafarin, Reza, Musavi Haji, Seyyed Rasul, Crossing of Gedrouzia, Historical Researches, Humanitis Faculty of Esfahan University, New Publications, no. 3, 2009 23- Mohammadkhani, K., Une nouvelle construction monumentale Achéménide à Dahaneh-e Gholaman, Sistan, Iran, Arta 2012.001, 2012 24- Scerrato, U., A Probable Achaemenid Zone in Persian Sistan, East and West, NS 13/2-3, , pp. 186-197, 1962 25- Seyyed Sajjadi, Seyyed Mansur, Dahane Qolaman: a City in Sistan (First Part), Archaeology and History, 10th year, no.2, Spring & Summer, 1996 26- Seyyed Sajjadi, Seyyed Mansur, Environment and Old Sites of Sistan, Geography Studies, 15th Year, no. 1 & 2, Continous nos. 56 & 57, 1999 27- Shapoor Shahbazi, Alireza, the Guidance of Persepolis (for Bonyade Pazhooheshiye Parseh - Pasargad), second Edition, Tehran, Safiran, 2010 28- Stronach, David, Pasargad, translated by: Hamid Khatib Shahidi, Tehran, Sazeman-e Miras-e farhangi Keshvar, 2000 29- Sumner, W.M., Achaemenid settlement in Persepolis plain, American journal of Archaeology, VOL.90, NO.1, PP.3-31, 1986 30- Rawlinson, Notes about Sistan, Historical Geography of Sistan, Traslator and author: Hasan Ahmadi, Tehran, Writer, 1999 31- Roff, Michel, Bas Reliefs and Inscribers of Persepolis, First Editon, Translated by: Hooshange Ghiasi Nezhad, Tehran, Ganjine Honar Publication, 2002 32- Tavasoli, Mohammad Mehdi, Shebhe Qareh va Chin, Faslname Shebhe Qareh, Daneshgahe Sistan va Baluchestan, Sal-e Dovvom, Shomareh Dovvom, Bahar, s. 7-20, 2010 33- Wheeler, M., Chārsada, A Metropolis of the North-West Frontier, Oxford University Press, 1962 34- Zehbari, Zohreh, Study of the Pottery Samples found from Dahane Qolama, an Achaemenid`s old Site, the Dissertation of M.A. in Archaeology, The University of Sistan & Baluchestan, Humanities Faculty, 2012 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,863 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,439 |