تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 712 |
تعداد مقالات | 6,944 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,411,767 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,791,036 |
سناریوهای باورپذیر اقتصاد روستاهای حریم کلانشهر تهران در دوران پساکرونا (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان ری) | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 1، دوره 22، شماره 77، دی 1403، صفحه 1-30 اصل مقاله (1.07 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2024.8679 | ||
نویسندگان | ||
مجید سعیدی راد* 1؛ فرهاد عزیزپور2 | ||
1پسادکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی،تهران،ایران | ||
2دانشیار،گروه جغرافیای انسانی،دانشگاه خوارزمی،تهران،ایران | ||
چکیده | ||
وقوع اپیدمی کرونا، تأثیرات مختلفی بر وضعیت اقتصادی جهان بهویژه اقتصاد محلی و در این میان اقتصاد روستایی برجای گذاشته است؛ بنابراین اقتصاد روستاهای حریم کلانشهر تهران نیز تحت تأثیر آثار این اپیدمی بوده و در آینده نیز تحولاتی را بر خود خواهد دید. با توجه به نقش چندکارکردی روستاهای شهرستان ری در تأمین امنیت غذایی شهروندان کلانشهر تهران، سیاستهای توسعه در دوران پساکرونا در اینگونه فضاها، میبایست بر اهداف توسعه و معیشت پایدار متمرکز گردد. همچنین برای رسیدن به اهداف توسعة پایدار و تابآوری اقتصادی در این ناحیه، تدوین سناریوهای پیش روی اقتصاد روستایی در دوران پساکرونا ضروری است تا مبنای تصمیمگیری راهبردی در آینده در این زمینه قرارگیرد. بر اساس نتایج بهدستآمده، مهمترین پیشرانها و عوامل کلیدی مؤثر بر اقتصاد روستایی در محدودة مورد مطالعه بهترتیب اهمیت؛ حاشیهنشینی، کالاییشدن زمین، تخریب اراضی کشاورزی، کاهش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی، تنوعبخشی به فعالیتهای اقتصادی، افزایش خزش شهری، افزایش تورم، کاهش نیروی کار و وقوع اپیدمی کرونا است. در نهایت براساس این پیشرانها، سه سناریوی پیش روی اقتصاد روستاهای بخش مرکزی شهرستان ری در دوران پس از شیوع ویروس کرونا شامل: سناریوی خوشبینانه، سناریوی تداوم روند موجود و سناریوی فاجعه ترسیم گردید. به این امید که با تصویرسازی این سناریوها، بستر مناسبی برای تصمیمگیری و برنامهریزیهای پابرجای آتی در زمینۀ مواجهه با شگفتیسازهایی همچون بیماری کرونا، در محدودۀ مورد مطالعه فراهم آید. | ||
کلیدواژهها | ||
سناریونگاری؛ پساکرونا؛ اقتصاد روستایی؛ حریم کلانشهر تهران؛ بخش مرکزی شهرستان ری | ||
مراجع | ||
افراخته، حسن (1397). جغرافیای روستایی ایران، چاپ دوم. تهران. انتشارات سمت.
حکمتنیا، حسن؛ میرنجف موسوی (1390). کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای، یزد. انتشارات علم نوین.
دادورخانی، فضیله؛ سمیهسادات موسوی (1401). تحلیل پیامدهای همهگیری کرونا بر اقتصاد روستایی، پژوهشهای جغرافیای انسانی. دوره 54. شماره 1. صفحات 413-391.
ربیعی، حسین؛ مریم تکروستا (1400). بررسی و تبیین تأثیرات کرونا بر اقتصاد مناطق روستایی، نمونه موردی: روستای اشکور علیا، آمایش سیاسی فضا. دوره 3. شماره 3. صفحات 162-148.
رهنما، محمدرحیم؛ ایوب معروفی (1394). سناریونگاری در مطالعات شهری و منطقهای (مفاهیم، روشها و تجارب)، مشهد. انتشارات مرکز پژوهشهای شورای اسلامی. شهر مشهد.
سازمان برنامه و بودجه کشور، معاونت امور اقتصادی و هماهنگی بر نامه و بودجه (1400). گزارش بررسی تحولات بازار کار در سال 1399با تاکید بر نقش بیماری کرونا. شماره گزارش 143- 8.
سعیدیراد، مجید؛ فرهاد عزیزپور (140۱). پیشرانهای کلیدی مؤثر بر بازساخت نظام فعالیت مناطق روستایی در دوران پسا کرونا مورد: روستاهای بخش مرکزی شهرستان ری، اقتصاد فضا و توسعه روستایی. دوره 11. شماره 41. صفحات۲۲۷-۲۵۱.
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور (1370). تهران. جلد 38.
سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ری 1398.
سالنامه آماری استان تهران. 1393.
شوارتز، پیتر (1398). هنر دورنگری: برنامهریزی برای آینده در دنیایی با عدم قطعیت، انتشارات مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوری دفاعی. موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی. چاپ دوم. تهران.
طاهریدمنه، محسن؛ معصومه کاظمی؛ زهرا حیدریدارانی (1399). سه داستان باور پذیر از آینده شهر اصفهان آیندهنگاری شهری با رویکرد سناریو نگاری، برنامهریزی فضایی. دوره 10. شماره 3. صفحات 22-1.
فروزندهدهکردی، لطفاله؛ علیاصغر شیرهپزآرانی؛ سعیدرضا جندقیانبیدگلی (1390). برنامهریزی ناحیهای با استفاده از برنامهریزی بر مبنای سناریوها (تبیین الگوی چشمانداز ناحیه کاشان)، فصلنامه علمی برنامهریزی منطقهای. دوره1. شماره 3. صفحات 56-39.
مهدوی، مسعود (1396). مقدمهای بر جغرافیای روستایی ایران (جلد اول: شناخت مسائل جغرافیایی روستاها)، چاپ سیزدهم. تهران. انتشارات سمت.
موسوی، میرنجف؛ فاطمهسادات کهکی (1397). آیندهپژوهی در آمایش سرزمین: نگاهی به کاربرد نرمافزارهای میکمک و سناریو ویزارد، چاپ اول. ارومیه. انتشارات دانشگاه ارومیه.
مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن. سال 1395.
مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی کارگاهی. سال 1381.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1397). آیندهنگاری بخش کشاورزی2، پویش محیطی، عرضه و تقاضا دفتر مطالعات زیربنایی. شماره مسلسل 15980.
منصوری، عیسی؛ روحالله منصور کیایی؛ حسین محمودی سفیدکوهی (1399). توسعۀ روستایی الگویی جدید برای کشورهای درحالتوسعه، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD). تهران. انتشارات رسا.
نداییطوسی، سحر (1400). آیندهنگاری حریم پایتخت به روش سناریونگاری، اقتصاد و برنامهریزی شهری. دوره 2. شماره 1. صفحات 66-45.
ناظمیقدیری، امیر (1385). آیندهنگاری از مفهوم تا اجرا، تهران. انتشارات مرکز صنایع نوین. وزارت صنایع و معادن.
یاسوری، مجید (1394). مقدمهای بر اقتصاد روستایی، گیلان. انتشارات دانشگاه گیلان.
https://psug.guilan.ac.ir/article_6658.html
Amer, M., Daim, T. U., & Jetter, A (2013). A review of scenario planning. Futures, 46, 23-40. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0016328712001978 Abusaada, H., & Elshater, A (2022). COVID-19’s challenges to urbanism: social distancing and the phenomenon of boredom in urban spaces. Journal of urbanism: International research on placemaking and urban sustainability, 15(2), 258-260. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/17549175.2020.1842484 Ascani, A., Faggian, A., & Montresor, S (2021). The geography of COVID‐19 and the structure of local economies: The case of Italy. Journal of Regional Science, 61(2), 407-441. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/jors.12510 Bishop, P., Hines, A., & Collins, T (2007). The current state of scenario development: an overview of techniques. foresight, 9(1), 5-25. https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/14636680710727516/full/html Johnson, T. G (2001). The rural economy in a new century. International Regional Science Review, 24(1), 21-37. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/016001701761012953?download=true&journalCode=irxa OECD (2020). Policy Implications of Coronavirus Crisis for Rural Development. OECD Publishing. OECD (2020). Strategic Foresight for the COVID-19 Crisis and Beyond: Using Futures Thinking to Design Better Public Policies. In: OECD Publishing Paris, France. Priya, S. S., Cuce, E., & Sudhakar, K (2021). A perspective of COVID 19 impact on global economy, energy and environment. International Journal of Sustainable Engineering, 14(6), 1290-1305. Padmaja, R., Nedumaran, S., Jyosthnaa, P., Kavitha, K., Abu Hatab, A., & Lagerkvist, C. J (2022). COVID-19 impact on household food security in urban and peri-urban areas of Hyderabad, India. Frontiers in public health, 920. https://www.frontiersin.org/journals/public-health/articles/10.3389/fpubh.2022.814112/full PURPLE (2020). Peri-urban areas and Covid-19: Impacts, challenges, recovery and opportunities. https://www.europabuero-frm.de/media/custom/2674_251_1.PDF?1607346728. Ryser, L., & Halseth, G (2010). Rural economic development: A review of the literature from industrialized economies. Geography Compass, 4(6), 510-531. https://compass.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1749-8198.2010.00321.x Rogerson, J. M (2021). Tourism business responses to South Africa's covid-19 pandemic emergency. Geo Journal of Tourism and Geosites, 35(2), 338-347. https://compass.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1749-8198.2010.00321.x Zinchuk, T., Kutsmus, N., Kovalchuk, O., & Charucka, O (2018). Challenges of sustainable development of rural economy. Management Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development, 40(4), 609-619. https://www.sciepublish.com/article/pii/12 Cox, K. R (2020). Local Economic Development, Politics of, International Encyclopedia of Human Geography, 2nd edition, Volume 8, 207-211. Malek, M. A., Sonobe, T., & Truong, H. T (2021). Changes in the rural economy in Bangladesh under COVID-19 lockdown measures: Evidence from a phone survey of Mahbub Hossain sample households. https://www.adb.org/publications/changes-rural-economy-bangladesh-under-covid-19-lockdown-measures Marsac, C., Jacobs, N., & Mebratu-Tsegaye, T (2021). COVID-19 and land-based investment: changing landscapes. Available at SSRN 3900783. Mehta, V (2020). The new proxemics: COVID-19, social distancing, and sociable space. Journal of urban design, 25(6), 669-674. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13574809.2020.1785283 Phillipson, J., Gorton, M., Turner, R., Shucksmith, M., Aitken-McDermott, K., Areal, F., ... & Shortall, S (2020). The COVID-19 pandemic and its implications for rural economies. Sustainability, 12(10), 3973. https://www.mdpi.com/2071-1050/12/10/3973 Thilmany, D., Canales, E., Low, S. A., & Boys, K (2021). Local food supply chain dynamics and resilience during COVID‐19. Applied Economic Perspectives and Policy, 43(1), 86-104. Van der Heijden, K (2005). Scenarios: the art of strategic conversation. John Wiley & Sons. https://openknowledge.fao.org/items/7ce9f532-3f5b-4d22-b85b-8c2eb53b45b3
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 56 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 35 |