
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 776 |
تعداد مقالات | 7,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,601,467 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,522,413 |
در جستجوی اصلاحات، بررسی سرمقالههای روزنامه ایران در زمستان 1297 شمسی | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
دوره 18، شماره 35، آبان 1403، صفحه 233-259 اصل مقاله (1.36 M) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2024.50080.3729 | ||
نویسنده | ||
دل آرا مردوخی* | ||
استادیار،پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران | ||
چکیده | ||
در بررسی سرمقالههای روزنامه ایران در زمستان 1297 شمسی توجه نویسندگان به ضرورت و روند اصلاحات در ایران چشمگیر است. باید در نظر داشت که جنگ جهانی اول آثار عمیقی بر ایران گذاشت. از هم گسیختن سازمان سیاسی و اداری، عوارض قحطی و بیماری، تضعیف زیرساختهای اجتماعی و اقتصادی همه و همه شرایط را بحرانی ساخته بود. در سالهای پس از جنگ ضرورت انجام اصلاحات درمیان سیاستمداران جامعه احساس میشد، اما طرح و نقشهای برای این کار وجود نداشت. از سوی دیگر تشکیل نشدن مجلس چهارم به عنوان محلی برای گفتگو و تصمیمگیری برای آیندۀ ایران، بر مشکلات میافزود. افراد و گروههای مختلف امکان ارائه نظرات گوناگون خود را نداشتند. در این میان روزنامه ایران به عنوان رسانه نیمهرسمی دولت باب گفتگو در این زمینه را گشود. در زمستان 1297 شمسی (1919 میلادی) این روزنامه از صاحبنظران مختلف درخواست کرد تا پیشنهاد خود برای اصلاحات ضروری در ایران را مطرح کنند. نُه متن طولانی و خلاصه از جانب صاحبان دیدگاههای مختلف در این روزنامه به چاپ رسید؛ که مبنای اصلی این پژوهش است. در این راستا با بررسی این متنها و دستهبندی مفاهیم مطرح شده در آنها، در پی آن هستیم تا روشن کنیم نخبگان جامعه در آن برهه از زمان ایجاد تغییر در چه جنبههایی را لازم میدانستند و اولویت را در کدام موضوعات در نظر میگرفتند. این پژوهش با روش تحقیق کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی بر محتوای این مقالات و نیز چند متن همزمان با آنها نشان میدهد که از نظر صاحبنظران اولویت با انجام اصلاحات در سازمان اداری و نیز بهبود عملکرد اقتصادی در زمینة تجارت و تولید کشاورزی بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ جنگ جهانی اول؛ اصلاحات؛ روزنامه ایران | ||
مراجع | ||
-ابوحمزه، احمد، ملایی توانی، علیرضا، ترکمنیآذر، پروین، یوسفیفر، شهرام (1401)، «نوسازی نظام آموزشی ناظر به مدارس و معلمان و تجلی آن در مذاکرات و مصوبات مجلس اول مشروطه»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دوره 16، ش 30، ص 1-24.
-باست، اولیور (1385). «رفع ابهام: سیاست خارجی وثوق الدوله در 1297-1298» در تجدد آمرانه، جامعه و دولت در عصر رضاشاه (مجموعه مقالات)، گردآوری و تالیف تورج اتابکی، ترجمه مهدی حقیقت خواه، تهران: ققنوس. بهار، محمدتقی، (1357) تاریخ مختصر احزاب سیاسی، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
-بیات، کاوه؛ اذری شهرضایی، رضا (1392)، آمال ایرانیان، از کنفرانس صلح پاریس تا قرارداد 1919 ایران و انگلیس. تهران: شیرازه.
-پروین، ناصرالدین، (1395)، دلمشغولیهای بهار، تهران: جهان کتاب.
-دولتآبادی، یحیی، (1362)، حیات یحیی، ج 4، تهران: فردوسی.
-رحمانیان، داریوش (1391)، «مسأله راهآهن در ایران عصر قاجار»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، ش 11، ص 91- 104.
-شجیعی، زهرا (1372)، نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، جلد سوم: هیات وزیران ایران در عصر مشروطیت، تهران: سخن.
-شیبانی، عبدالحسین (1378)، خاطرات مهاجرت از دولت موقت کرمانشاه تا کمیته ملیون برلن، به کوشش ایرج افشار و کاوه بیات. تهران: شیرازه.
-شیخ الاسلامی، جواد (1368). سیمای احمد شاه قاجار. تهران: گفتار.
صدرهاشمی، محمد (1327)، تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان: انتشارات کمال.
-عزیزی، غلامرضا، فیاضی، عمادالدین، خدریزاده، علیاکبر (1401)، «تحلیل اصلاحات اداری در ایران: بررسی موردی تأسیس موسسه علوم اداری دانشگاه تهران»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دوره 16، ش 30، ص 370- 400.
-فراگنر، برت (1380) «جنگ جهانی اول نقطه عطفی در تاریخ ایران» در مجموعه مقالات سمینار ایران و جنگ جهانی اول. به کوشش صفا اخوان. تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.
-قاسمی، فرید، (1383)، رویدادهای مطبوعاتی ایران 1215-1382، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
-کهن، گوئل، (1362)، تاریخ سانسور در مطبوعات ایران، تهران: آگاه.
-محیط طباطبایی، محمد (1366)، تاریخ تحلیلی مطبوعات ایران، بیجا: بعثت.
-نوروزی، فرشید، خسروبیگی، هوشنگ، دهنوی، نظامعلی، علیصوفی، علیرضا (1402) «نوسازی نظام اداری تقسیمات کشوری در دوره احمدشاه قاجار (1288-1304ش)»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دوره 18، ش 32، ص 383- 407.
روزنامهها و اسناد
-ایران، شماره 368، جمعه 21 ربیعالثانی 1337 ق/ 4 دلو 1297
-ایران، شماره 369، شنبه 23 ربیعالثانی 1337 ق/ 6 دلو 1297
-ایران، شماره 370، یکشنبه 24 ربیعالثانی 1337 ق/ 7 دلو 1297
-ایران، شماره 371، چهارشنبه 26 ربیعالثانی 1337 ق/ 9 دلو 1297
-ایران، شماره 372، پنجشنبه 27 ربیعالثانی 1337 ق/ 10 دلو 1297
-ایران، شماره 374، یکشنبه 30 ربیعالثانی 1337 ق/ 13 دلو 1297
-ایران، شماره 375، دوشنبه 1 جمادیالاول 1337 ق/ 14 دلو 1297
-ایران، شماره 376، چهارشنبه 3 جمادیالاول 1337 ق/ 16 دلو 1297
-ایران، شماره 377، پنجشنبه 4 جمادیالاول 1337 ق/ 17 دلو 1297
-ایران، شماره 378، جمعه 5 جمادیالاول 1337 ق/ 18 دلو 1297
-ایران، شماره 379، یکشنبه 7 جمادیالاول 1337 ق/ 20 دلو 1297
-ایران، شماره 380، دوشنبه 8 جمادیالاول 1337 ق/ 21 دلو 1297
-ایران، شماره 381، چهارشنبه 10 جمادیالاول 1337 ق/ 23 دلو 1297
-چهرهنما، شماره 60، غره ربیعالاول 1336
-چهرهنما، شماره 61، ربیعالاول 1336
-رعد، شماره 108، جمعه 5 جمادیالاول 1337 ق/ 20 دلو 1297
-رعد، شماره 109، یکشنبه 7 جمادیالاول 1337 ق/ 20 دلو 1297
-ساکما/ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، پرونده 2400015223 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 117 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11 |