
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 757 |
تعداد مقالات | 7,336 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,150,968 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,300,500 |
واکاوی آب و هوایی درصد ابرناکی در ایران | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 فروردین 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2025.50957.3714 | ||
نویسندگان | ||
مجید منتظری* 1؛ فهیمه سلطانی اکمل2؛ محمد صادق کیخسروی کیانی3 | ||
1عضو هیئت علمی گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان | ||
2گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، ایران | ||
3دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، گروه جغرافیای طبیعی. | ||
چکیده | ||
در این پژوهش، از دادههای درصد ابرناکی سنجندهای مودیس تررا برای صبح و مودیس آکوا برای بعدازظهر در بازۀ زمانی 20 ساله، استفاده شد. برای پردازش دادهها از روش تحلیل مؤلفه اصلی و روش تحلیل خوشهای، بهره برده شد. میانگین بلندمدت درصد ابرناکی ایران در پیشازظهر 3/26، بعدازظهر 6/28 و میانگین روزانه 4/27 درصد میباشد که کمتر از نصف متوسط جهانی است. ابرناکی از توزیع فصلی برخوردار بوده و در ماههای سرد بیش از 40 درصد است. در ماه می بشدت از میزان ابرناکی کاسته شده و از ژوئن تا اکتبر در حدود 10 درصد است. در دوره سرد بویژه ماههای ژانویه و فوریه ابرناکی صبح بیشتر است در حالیکه در دوره گرم سال ابرناکی بعدازظهر بیشتر از صبح است. مؤلفه اول، نماینده اقلیم شناسی ابرناکی در ایران است. سواحل و پسکرانههای دریای خزر از سایر بخشهای کشور متمایز است. نقش ارتفاعات، بویژه البرز از طریق سد کنندگی و زاگرس از طریق اروگرافیک، در شکلگیری تراکم ابری، آشکار است. مؤلفه دوم، نماینده فعالیتهای همرفتی است. الگوی ابرناکی تابستانه در ناحیه خزری تحت تأثیر اثر دریاچهای و در منطقه جنوبشرق کشور تحت تأثیر موسمی هند، فعال است. مولفة سوم حاکمیت ابرناکی در دورۀ گذار است. این دورۀ حاکمیت ابرناکی در منطقه خزری، شمال آذربایجان، کوهستان سهند، سبلان و ارتفاعات مرزی ایران و ترکیه است. الگوی بهاره در ماه می و الگوی پاییزه در اکتبر به اوج میرسد. مؤلفه چهارم بیشتر ماهیت محلی دارد و شکل دیگری از الگوی ابرناکی بهاره را در قلل واقع در خط الرأس کوهستانهای البرز مرکزی، حوضه دریاچه ارومیه، سهند، سبلان، چهل چشمه کردستان و ارتفاعات مرزی ایران و ترکیه را نمایش میدهد. درصد ابرناکی از نظر زمانی به سه دوره سرد، گذار و گرم و به لحاظ مکانی به هفت ناحیه قابل افراز است. مقدار ابرناکی در ایران از شمالغرب به جنوبشرق کاهش می-یابد. | ||
کلیدواژهها | ||
درصد ابرناکی؛ دادههای مودیس تررا و مودیس آکوا؛ تحلیل مؤلفه اصلی؛ تحلیل خوشه ای؛ ایران | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |