اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 776 |
| تعداد مقالات | 7,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,624,994 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,528,197 |
بررسی و تحلیل بن‌مایه‌های مشترک آیین گنوسی و غزلیات حافظ شیرازی | ||
| مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 خرداد 1404 اصل مقاله (1.59 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jrm.2025.48986.1200 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن نصیری* 1؛ مجتبی زروانی2 | ||
| 1ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران | ||
| 2استاد، گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| ویژگی بنیادین اندیشۀ گنوسی نگرش ضد کیهانی آن و دوگانگی شدید بین خدا و جهان مادی است. این اندیشه مستلزم الوهیت زدایی از کیهان و درنظر گرفتن دست اندرکاران شیطانی و متخاصمی است که بر جهان، جسم و نفس انسان سیطره دارند که غیر از آن خداوند مطلقاً متعالی است که در فراسوی این نظام قرار دارد. در اندیشۀ گنوسی این قوای کیهانی عمدتاً حاکمان سیارات آسمانی (آرخون‌ها) هستند و انسان برای رسیدن به رستگاری باید از سیطرۀ حکومت این آرخون ها رها شود و این نجات بدون مداخلۀ خروش خداوند از بیرون نظام کیهانی ممکن نیست. در عین حال، اندیشه‌های مشابهی در متون به‌دینی مزدیسنی و همچنین در فلسفه و عرفان اسلامی بدون اینکه منافاتی با اصول اساسی آن‌ها پیدا کند راه یافته است. این اندیشه‌های ضدکیهانی از طریق نقش ارواح اختری در جریان کیهان‌زایی و حوادث ابتدای آفرینش و موقعیت وجودی انسان نسبت به این حوادث، طنین ویژه و منحصر به فردی نیز در شعر حافظ یافته است که نجات شناسی حافظ را با اندیشۀ «شکافتن سقف فلک» همراه کرده است. این پژوهش با مقایسۀ متون، اساطیر و اندیشه‌های بنیادین گنوسی با اندیشه‌ها، مضامین و نمادپردازی‌های راه یافته در شعر حافظ، بن‌مایه‌های گنوسی شعر حافظ و نسبت آن‌ها با جهان‌بینی و هستی‌شناسی او را نمایان می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| Hafez؛ Gnosticism؛ planets؛ archons؛ estrangement | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 48 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 26 |
||