تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 737 |
تعداد مقالات | 7,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,603,109 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,953,278 |
پیکرگردانی در افسانۀ غنایی «نل و دمن» فیضیدکنی | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 6، دوره 17، شماره 33، مهر 1398، صفحه 117-132 اصل مقاله (352.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2019.4854 | ||
نویسنده | ||
آسیه ذبیحنیا عمران* | ||
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیامنور یزد | ||
چکیده | ||
شیخ فیضیدکنی (1595-1547م) از شاعران پارسیگوی هند است. او به دربار جلالالدین اکبرشاه راه یافت و به مرتبۀ امیری و ملکالشعرایی رسید. او در قصیده، غزل و مثنوی صاحبمقامی شامخ است. فیضی به تقلید از نظامی، مثنوی «نل و دمن» را به نظم کشیدهاست. پدیدۀ پیکرگردانی (Metamorphoses) و (Transformation) که به دگرگونی چهره یا تغییر شکل موجودات تعبیر شدهاست، در قصهها و افسانههای مردم هند جایگاه ویژهای دارد. فراوانی پیکرگردانی در قصهها و افسانههای جهان و بهطور خاص در میان قصهها و افسانههای مردم هند که نسلبهنسل روایت شدهاست، نشان از اندیشههای ریشهدار اساطیری در تفکرات عامیانۀ مردم سرزمین هند دارد. شخصیتهایی که دارای قدرت سحر و جادو هستند، در هر جای افسانهها و قصهها که نیاز باشد، دست به تغییر حالت میزنند و در قالب استحالههای گوناگون نمایان میشوند. این پژوهش، به شیوة توصیفی- تحلیلی و استواری بر چارچوب نظری میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که شاخصترین انواع پیکرگردانی و همچنین کارکرد و نقش این پیکرگردانیها در افسانۀ غنایی «نل و دمن» چیست؟ مطابق دستاوردهای تحقیق، بیشترین نوع استحالههای موجود در افسانۀ «نل و دمن» مربوط به استحالۀ انسانی و استحالۀ انسان به حیوان است. | ||
کلیدواژهها | ||
فیضی دکنی؛ نل و دمن؛ داستان غنایی؛ پیکرگردانی | ||
مراجع | ||
1- اته، هرمان، تاریخ ادبیات فارسی، ترجمه صادق رضازاده شفق، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1337. 2- اقتداری، احمد، دیار شهریاران، تهران: انجمن آثار ملی، 1354. 3- امامی، صابر، اساطیر در متون تفسیری، چاپ اول، تهران: گنجینه فرهنگ، 1380. 4- ابنبطوطه، سفرنامه، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: انتشارات آگاه، 1370. 5- پاشایی فخری، کامران، جادوی رنگ در حله سیستان، پژوهشنامۀ ادب غنایی، سال 12، شمارۀ 23، صص 110- 89، دانشگاه سیستان و بلوچستان: پاییز و زمستان 1393. 6- پلوتارک، حیات مردان نامی، ترجمه رضا مشایخی، تهران: ققنوس، 1379. 7- تفضلی، احمد، ترجمه مینوی خرد، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، 1354. 8- خانلری، زهرا، داستان نل و دمن (مجموعه داستانهای دلانگیز ادبیات فارسی)، تهران: توس. 1363. 9- خلف تبریزی، محمدحسین، برهان قاطع، به اهتمام محمد معین، تهران: ابن سینا، 1342. 10- دیسائی، ضیاءالدین، زندگی و آثار فیضی، ترجمه محمدمنصور عاصمی، مجلۀ نامه پارسی، شمارۀ 13، صص 59-25، تابستان 1378. 11- ذاکرالحسینی، محسن، مثنوی نل و دمن، نامۀ فرهنگستان، 7/1، صص 125-122، تهران: 1384. 12- ذکرگو، امیرحسین، مار در هنرهای بودایی و هندویی، تهران: انتشارات متن، 1391. 13- ـــــــــــــــــ ، اسرار اساطیر هند. تهران: فکر روز، 1377. 14- ذبیحنیا عمران، آسیه؛ اکبری، منوچهر، تراژدی در اساطیر ایران و جهان. تهران: سخن، 1392. 15- رستگار فسایی، منصور، پیکرگردانی در اساطیر، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1383. 16- زرّینکوب، عبدالحسین، با کاروان حله، تهران: علمی، 1384. 17- شمیسا، سیروس، انواع ادبی، چاپ دهم، تهران: فردوس، 1383. 18- صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: انتشارات فردوس، 1378. 19- فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، تحتنظر ا. برتلس. مسکو: ادارۀ انتشارات دانش، 1363. 20- فیضیدکنی، نل و دمن، به کوشش سیّدعلی آل داوود، تهران: مرکز نشردانشگاهی، 1382. 21- قاموس کتاب مقدس، ترجمه مستر هاکس آمریکایی، بیروت: مطبعه آمریکایی، 1928. 22- قویمالدوله، حکیم فیضی، مجلۀ ارمغان، شمارۀ 3، دورۀ 26، صص 125-122، تهران: خرداد 1336. 23- گاردنر، جین ف، اسطورههای رومی، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز، 1384. 24- گیل گمش، ترجمه احمد شاملو، تهران: نشر چشمه، 1382. 25- ماهیگیر، علی، قصههای مردم هرمزگان، قم: دارالتفسیر، 1392. 26- مینوی، مجتبی، نوروزنامه منسوببه عمرخیام نیشابوری، تهران: انتشارات کتابخانه کاوه، بیتا. 27- نیازی، شهرزاد، باباصفری، اصغر. تحلیل ساختاری داستان نل و دمن فیضی دکنی، فصلنامۀ نقد ادبی، سال 4، شمارۀ 14، صص 187- 217، دانشگاه تربیت مدرس تهران: 1390. 28- نیازی، شهرزاد، شناختنامۀ فیضیدکنی و مثنوی نل و دمن او، یازدهمین همایش بینالمللی ترویج زبان و ادبیات فارسی، صص 2044-2074، گیلان: 1395. 29- ویو، ژ، اساطیر مصر، ترجمه ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: کاروان، 1382. 30- هال، جیمز، فرهنگ نگارهای نمادها، ترجمه رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر، 1380. 31- یاحقی، محمدجعفر، فرهنگ اساطیر، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی و سروش، 1369. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 901 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 551 |