| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شمارهها | 799 |
| تعداد مقالات | 7,731 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,788,896 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,008,278 |
بررسی و مقایسه تقدیر، عشق و دنیاگریزی در آثار فلوطین و جامی | ||
| پژوهشنامه ادب غنایی | ||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 43، مهر 1403، صفحه 105-122 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2024.47984.3232 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه رهدار1؛ عبدالعلی اویسی کهخا* 2؛ احمد رضا کیخا فرزانه3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان،ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان،ایران. | ||
| 3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان،سیستان و بلوچستان،ایران | ||
| چکیده | ||
| تقدیر، عشق و دنیاگریزی از اساسیترین مبانی فکری مشترک حکیمان ذوقی چون فلوطین و شاعرانی عارف همچون جامی است. حکیمان ذوقی معتقدند که مبدأ هستی و معاد انسان بر پایۀ تقدیر الهی است که به لطیفۀ عشق یعنی گرامیترین لطف خداوند مزیّن شده است. انسان به جذبۀ این عشق میتواند از موانع ظلمت نفس نجات یابد و به جانب کمال و قرب محبوب حرکت کند. در این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی سعی بر آن است تا مفاهیم تقدیر، عشق و دنیاگریزی با تکیهبر نظرات فلوطین و نورالدین عبدالرحمن جامی مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش در پی یافتن جواب این پرسش است، فلوطین و جامی از چه منظری به سه مقولۀ تقدیر، عشق و دنیاگریزی نگریستهاند؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که فلوطین و جامی تقدیر را بهعنوان طرحی کلی بر عالم حاکم میدانند، این دو نهایتِ عشق را «واحد» و عشقهای مجازی را صرفاً وسیلهای برای رسیدن به حق تعالی میدانند. هر دو معتقدند که دنیای زودگذر شایستۀ دلبستگی نیست و بر لزوم تزکیۀ نفس و ترک تعلقات تأکید میکنند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فلوطین؛ جامی؛ تقدیر؛ عشق؛ دنیاگریزی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
اروین، ترنس. (1380). تفکر در عهد باستان، ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: قصیده.
افصح زاد، اعلاخان. (1378). نقد و بررسی آثار و شرح احوال جامی، تهران: میراث مکتوب.
اقبال لاهوری، محمد. (1380). سیر فلسفه در ایران، ترجمۀ ا.ح. آریانپور، تهران: نگاه.
جامی، عبدالرحمن بن احمد. (1378). دیوان جامی، مقدمه و تصحیح: اعلاخان افصحزاد، جلد دوم (واسطه العقد، خاتمه الحیاه)، تهران: مرکز مطالعات ایرانی.
جامی، عبدالرحمن بن احمد. (1382). نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمود عابدی، تهران: اطلاعات.
جامی، عبدالرحمن بن احمد. (1389). مثنوی هفت اورنگ، تصحیح و مقدمه: مرتضی مدرس گیلانی، تهران: مهتاب.
جامی، عبدالرحمن بن احمد؛ غزالی، ابوحامد. (1352). اشعه اللمعات جامی [به انضمام سوانح غزالی و چند کتاب عرفانی دیگر]، به کوشش: حامد ربانی، تهران: گنجینه.
جامی، نورالدین عبدالرحمن بن احمد. (1379). بهارستان و رسائل جامی، مقدمه و تصحیح: اعلاخان افصح زاد، محمدجان عمراف، ابوبکر ظهورالدین، تهران: میراث مکتوب.
جمعی از نویسندگان. (1390). درآمدی بر تاریخ فلسفۀ اسلامی، زیر نظر محمدفنایی اشکوری، جلد اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
خرمشاهی، بهاءالدین. (1368). حافظنامه، چاپ سوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
خلیلی، محمدحسین. (1385). مبانی فلسفی عشق از منظر ابنسینا و ملاصدرا، قم: بوستان کتاب.
راسل، برتراند. (1373). تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریا بندری، تهران: پرواز.
زرینکوب، عبدالحسین. (1383). از گذشته ادبی ایران، تهران: سخن.
زرینکوب، عبدالحسین. (1384). با کاروان حله، تهران: علمی.
زهرهوند، سعید؛ مسعودی، مرضیه؛ رحیمی، منصور. (1393). «ریختشناسی داستان لیلی و مجنون جامی»، پژوهشنامۀ ادب غنایی، سال دوازدهم، شمارۀ 23، صص 190-169.
صفا، ذبیحالله. (1389). تاریخ ادبیات در ایران، جلد چهارم، تهران: فردوس.
الفاخوری، حنا؛ خلیلالجر. (1373). تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فروزانفر، بدیعالزمان. (1361). شرح مثنوی شریف، ج 2، تهران: زوار.
فروغی، محمدعلی. (1383). سیر حکمت در اروپا، حکمت سقراط و افلاطون، تهران: هرمس.
فلوطین. (1366). دورۀ آثار فلوطین «تاسوعات» ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
کیخافرزانه، احمدرضا. (1390) «مبانی اندیشۀ فلسفی- عرفانی رابیند رانات تاگور»، فصلنامۀ مطالعات شبهقاره، سال سوم، شمارۀ 6، صص 134-115.
مایل هروی، نجیب. (1377). جامی، تهران: انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مجلسی، محمدباقر. (1404ه.ق). بحار الانوار، جلد 84، بیروت: مؤسسه الوفاء.
نسفی، عزیزالدین. (1388). الانسان الکامل، پیشگفتار: هانری کربن، تهران: انتشارات طهوری.
یاسپرس، کارل. (1388). فلوطین، ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
یوسفی، غلامحسین. (1386). چشمه روشن، تهران: علمی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 413 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 232 |
||